سقف سن ازدواج دختران تعیین شود/ کودکان متأهل نمی‌توانند مهریه بگیرند

 مدیرکل امور اسناد و مترجمان قوه قضاییه گفت: سن ازدواج را باید در خصوص تمام اتباع ایرانی یکسان کرد، زیرا امروز این موضوع تنها مربوط به احوال شخصیه محسوب نبوده و موضوعی عمومی و دولتی محسوب می‌شود.

به نقل از ایلنا، علی کاظمی در واکنش به اظهارات کمیته حقوق کودک سازمان ملل مبنی بر اینکه ایران قوانین خود در خصوص سن ازدواج کودکان را تغییر و این سن را به ۱۶ سال افزایش دهد، گفت: در قوانین پیش از انقلاب سن رشد و سن ازدواج یکی بود و هر دو بر مبنای ۱۸ سال قرار داشت.

وی ادامه داد: بعد از انقلاب؛ سن بلوغ شرعی، مبنای سن مسئولیت کیفری و سن ازدواج قرار گرفت به عبارت دیگر ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی اصلاح و مطرح شد که سن ازدواج برای دختر ۹ سال و برای پسر ۱۵ سال قمری باشد.

کاظمی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر و براساس یک نظر فقهی و با توجه به ضرورت‌های جامعه سن ازدواج برای دختران به ۱۳ سال و برای پسران به ۱۵ سال تغییر یافت، اظهار کرد: با ۳ شرط می‌توان به کودکان با سنین پایین‌تر نیز اجازه ازدواج داد که این شرایط شامل مصلحت طفل، رضایت دادگاه و رضایت والدین است. به بیان دیگر با حکم دادگاه که براساس احراز مصلحت طفل و رضایت والدین است؛ می‌توان به دختر و پسر زیر سن مقرر در قانون نیز اجازه تزویج داد که این مسئله باعث بروز مشکلات اجتماعی شده است.

مدیرکل امور اسناد و مترجمان قوه قضاییه با تاکید براینکه این سن تنها برای ایرانیان شیعه است و برای ایرانیان غیرشیعه شامل یهودیان، مسیحیان و زرتشتیان براساس قانون اختصاصی خودشان رفتار می‌شود، بیان کرد: غالباً سن ازدواج برای این گروه‌ها بالای ۱۵، ۱۶ و ۱۸ سال است و افراد اهل تسنن نیز در ازدواج تابع قواعد خاص خود هستند.

محرومیت دختران از طی کردن مدارج رشد با ازدواج زودرس

وی با اشاره به اینکه امروز غالباً سن مقرر در قانون برای ازدواج رعایت نمی‌شود و حتی امروز با مشکل تاخیر در ازدواج مواجه هستیم، خاطرنشان کرد: اما در برخی مناطق کشور از جمله در حاشیه شهر تهران، سن ازدواج بسیار پایین است که مشکلاتی را ایجاد کرده است. چنانکه در مراجعه‌ای که به دادگستری یکی از شهرستان‌ها داشتم؛ دیدم که افراد ساکن در شهرستان مذکور در سنین پایین ازدواج می‌کنند.

کاظمی با بیان اینکه یکی از مشکلات ناشی از ازدواج زودرس مسئله مرتبط با تحصیل است، گفت: در اصل ۳۰ قانون اساسی بحث آموزش و پرورش و تحصیلات تا مقطع متوسطه الزامی است، این در حالی است که دختر ۱۲، ۱۳ ساله متاهل نمی‌تواند؛ ادامه تحصیل دهد.

وی عنوان کرد: در پرونده‌ای شاهد بودم؛ دختر وپسری که در سن پایین ازدواج کرده بودند بر سر ادامه تحصیل زوجه دچار اختلاف شده و درخواست طلاق داده بودند. دختر در ۱۳ سالگی ازدواج کرده بود و به دلیل علاقه به ادامه تحصیل و مخالفت شوهر در ۱۴ سالگی قصد طلاق داشت که این موضوع نوعی آسیب اجتماعی است.

وی ادامه داد: به عنوان مثال آمار نشان می‌دهد؛ دختری که با مسائل بارداری و زایمان و مسائل ناشی از این موارد روبرو می‌شود؛ مشکلات سلامت روحی و جسمی در وی تشدید می‌شود. همچنین این زنان با مشکلات حقوقی بیشتری مواجه می‌شوند.

شرایط بغرنج حقوقی زنان کم‌سن متاهل

کاظمی با تاکید براینکه تعداد دخترانی که در سنین پایین ازدواج می‌کنند؛ بیش از پسران است، اظهار کرد: یکی از مشکلات حقوقی این دختران آن است که بسیاری از آنان حکم رشد ندارند به عبارت دیگر این کودکان در ۱۳ سالگی ازدواج می‌کنند، در حالی که سن رشد در قانون ما ۱۸ سالگی است، لذا این زنان نمی‌توانند؛ مهریه و نفقه خود را دریافت کرده و در حساب پس‌اندازی بگذارند. آنها حتی توانایی افتتاح حساب در بانک را نیز ندارند، زیرا سن افتتاح حساب نیز ۱۸ سالگی است.

وی در خصوص وضعیت بغرنج حقوقی زنانی که در سنین پایین ازدواج می‌کنند، توضیح داد: این زنان که همسر و گاهی مادر هستند؛ نمی‌توانند مهریه و نفقه بگیرند. در برخی مواقع دختری که می‌خواهد اقدام به طلاق کند ابتدا حکم رشد می‌گیرد تا بتواند دادخواست داده و مهریه و نفقه خود را طلب کند، زیرا افراد زیر ۱۸ سال نمی‌توانند دادخواست مالی دهند و در نتیجه نمی‌توانند؛ مسائل مالی مربوط به ازدواج خود را پیگیری کنند.

این حقوقدان با بیان اینکه ازدواج زودرس مشکلاتی را برای نسل آینده نیز ایجاد می‌کند، اضافه کرد: نسلی که می‌خواهد؛ توسط والدین کم سن و سال تربیت شود به این دلیل که شخصیت والدین هنوز دوام و قوام نیافته است، ممکن است؛ نتوانند از تربیت مناسب بهره‌مند شوند، لذا والدین کم سن با مشکلات شدیدی برای تربیت فرزندان مواجه هستند.

کاظمی گفت: مسئله دیگر ناشی از رضایت در ازدواج است. براساس استانداردهای جهانی افراد باید در زمان ازدواج قادر به ابراز آزادانه رضایت خود باشند، این در حالی است که یک طفل ۱۳ ساله و یا کمتر نمی‌تواند رضایت خود را به طور آزادانه و کامل ابراز کند و این ازدواج نوعی اجبار تلقی می‌شود. همانطور که یک کودک ۱۳ ساله نمی‌تواند؛ اقدام به خرید و فروش کند.

مدیرکل امور اسناد و مترجمان قوه قضاییه با تصریح براینکه نیاز است؛ در بحث سن ازدواج تعدیل صورت گیرد، اظهار کرد: کنوانسیونی در خصوص تعیین سن ازدواج و رضایت زن و شوهر داریم که کشورهای اسلامی عمدتاً به آن نپوسته‌اند و آن را مغایر با قوانین اسلامی می‌دانند.

وی همچنین در خصوص این موضوع که آیا کمیته حقوق کودک سازمان ملل حق داشته؛ درخواست تغییر سن ازدواج در قوانین ایران را بدهد، عنوان کرد: کنوانسیون حقوق کودک که تحت نظارت این کمیته قرار دارد، برای ازدواج سنی را در نظر نگرفته و به طور کلی مقرر کرده که سن ازدواج باید متناسب با شان و شخصیت کودک باشد.

کاظمی با تاکید براینکه اخیراً کمیته حقوق کودک و کمیته منع تبعیض علیه زنان سند مشترکی را تصویب کرده‌اند که در آن بحث ازدواج زودهنگام را جزو مسائل خشونت علیه کودکان نام برده‌اند، اضافه کرد: باید گفت این تفسیر کمیته حقوق کودک است و لازم‌الاجرا نیست و به نظر می‌رسد این کمیته پای خود را از کنوانسیون فرا‌تر گذاشته است، زیرا این کمیته‌ها در حد کنوانسیون تحت نظارت خود حق اظهارنظر دارند و بر مبنای حقوق بین‌الملل این موضوع جای بحث دارد که آیا کمیته‌ها تا این حد می‌توانند؛ اظهارنظر کنند یا خیر.

سن ازدواج تمام اتباع ایرانی یکسان شود

این قاضی دادگستری با تاکید براینکه با توجه به مشکلات پیش‌تر گفته شده به نظر می‌رسد؛ ازدواج در سن پایین یک آسیب اجتماعی است، خاطرنشان کرد: بیشتر این ازدواج‌ها به صورت غیررسمی انجام شده و مشکلاتی ایجاد می‌کنند که نیاز به بررسی و حل و فصل دارد.

وی اضافه کرد: معتقدم در این مورد خاص باید سن ازدواج را در خصوص تمام اتباع ایرانی یکسان کرد، زیرا امروز این موضوع تنها مربوط به احوال شخصیه محسوب نمی‌شود، بلکه موضوعی عمومی و دولتی است و باید سن ازدواج یکسانی برای تمامی دختران و پسران ایرانی در همه ادیان و مذاهب تعریف شود.

این حقوقدان با بیان اینکه در اسناد بین‌المللی نیز مقرر شده که در شرایط استثنایی یک مقام دولتی یا قضایی می‌تواند؛ اجازه‌های خاص صادر کند، ادامه داد: لذا باید به محاکم خانواده اجازه دهیم به افراد در سنین ۱۰ تا ۱۸ سالگی در صورت احراز مصلحت اجازه ازدواج دهند. که به نظر من پایان سن تحصیلات ابتدایی برای تعیین حداقل سن ازدواج و سن ۱۸ سالگی نیز برای سن ازدواج مناسب است.

در بحث سن ازدواج ضمانت اجرا اعمال نمی‌شود

وی در خصوص ضمانت اجرای قوانین برای برخورد با عاقدینی که بدون حکم دادگاه اقدام به جاری کردن خطبه عقد می‌کنند، گفت: مسئله‌ای که وجود دارد؛ بحث دوگانگی بین قواعد مذهبی و قواعد قانونی است. گاهی اوقات می‌بینیم که فرد ازدواج می‌کند و مذهب اجازه این کار را می‌دهد ولی قانون چنین اجازه‌ای نمی‌دهد و این فرد وقتی به دادگاه می‌آید، دچار مشکل است، زیرا از یک طرف می‌داند که ازدواج وی به لحاظ مذهبی بلااشکال بوده و از طرف دیگر نمی‌داند که این ازدواج به لحاظ قانونی ممنوع است که این دوگانگی مشکل‌ساز است.

این قاضی دادگستری با تاکید براهمیت توجه به ضمانت اجرا که در برخی موارد اعمال می‌شود و در برخی مواقع هم اعمال نمی‌شود، اظهار کرد: عمدتاً در بحث سن ازدواج ضمانت اجرایی خاصی اعمال نمی‌شود. هرچند ضمانت اجرا وجود دارد و باید با عاقد و افراد درگیر در چنین ازدواج‌هایی مقابله کرد، اما این موضوع به صورت جدی انجام نمی‌شود.

کاظمی تصریح کرد: اگر به جای کار کردن در خصوص ضمانت اجرا در ارتباط با مشاوره‌های پیش از ازدواج فعالیت کنیم، بسیاری از افراد با آگاه شدن از مشکلات ناشی از ازدواج زودرس از این کار منصرف می‌شوند، لذا کار فرهنگی در این خصوص بسیار مهم است و باید به مردم آگاهی‌رسانی شود.

وی اضافه کرد: وقتی بهزیستی یکی از شهرهای اطراف تهران با یک میلیون نفر جمعیت تنها دو، سه پرسنل دارد که در دفتری اجاره‌ای کار می‌کنند، چگونه می‌توان انتظار داشت که این جمعیت مشاوره لازم را ببینند. بنابراین نباید مدام با ابزار کیفری سراغ مردم برویم و آن‌ها را بترسانیم. با فرهنگ‌سازی مناسب نیاز به ابزار کیفری نیست.

این حقوقدان با بیان اینکه ۹۸ درصد از والدین فرزندان خود را دوست دارند و به سرنوشت آنان علاقه‌مند هستند، گفت: برای دو درصد باقی مانده و افرادی که به رغم اطلاع و آگاهی و با سوءنیت اقدام به تزویج کودکان در سن پایین می‌کنند؛ ضمانت اجرایی کیفری ضروری است.

 

با خواستگار در چه زمینه‌هایی صحبت کنیم؟

در ملاقات های اولیه، باید بلد باشید زمان را مدیریت کنید و معاشرت را به سمتی پیش ببرید که به بهترین نتیجه و بیشترین شناخت برسید.

به نقل از بیتوته، تعارفات مرسوم، برای ابتدای آشنایی بد نیست اما اگر طوری پیش برود که در آن حاشیه پردازی رخ دهد، خطرناک است. نکاتی که به سرعت باید چک کرد عبارتند از:

میزان هوش شخصی فرد و شباهتش به خودتان: از سرعت صحبت کردن، دایره لغات مورد استفاده در گفتگو، میزان درک طرف از طنز و کاریکاتور، معلومات عمومی و تخصصی می توان به هوش فرد پی برد.

میزان هوش عاطفی: خیلی مهم است که ببینید آیا فرد عواطف خود را نشان می دهد؟ چگونه نشان می دهد؟ در عصبانیت چه می کند؟ حسادت هایش را در خودش می ریزد یا بروز می دهد؟ اهل تلافی هست یا نه؟ بداخلاقی هایش ناشی از انتقام گیری است یا فاصله می گیرد تا عصبانیتش را کنترل کند؟

توقعات زناشویی: مهم است که دلیل انتخاب شدنتان حتی در همین حد خواستگاری را بدانید. اگر آقا هستید نیز باید بدانید چرا طرفتان فکر می کند شما ممکن است به دردش بخورید. اینطوری انتظارات هم را خواهید فهمید.

روابط خانوادگی: مثلا بگویید رابطه پدر مادر من اینطوری است، اگر ممکن است درباره پدر مادرخودتان و رابطه شان توضیح دهید. رابطه من با پدرم/ با مادر/ با برادر بزرگم/ با خواهر کوچکم/ با دامادمان و ... اینطوری است. ممکن است شما هم توضیح بدهید؟ در خانواده ما فلان طلاق به این علت رخ داده است، نظر شما چیست و آیا موردی شبیه این در خانواده تان دارید؟ من خیلی به والدینم وابستگی شخصی ندارم هر چند خیلی دوستشان دارم شما چی؟ در زمانی که این سوالات را می پرسید به زبان بدن طرف دقت کنید و ژست های او را حین توضیح درباره خاطراتش چک کنید. از کودکی خود بگویید و بگذارید او نیز بگوید.

رویاهای مشترک: خیلی مهم است که دونفر رویاهای دو نفره داشته باشند و رویاهای فردی شان در یک راستا باشد. بگذارید طرف مقابلتان از رویاهایش بگوید تا هم ارتفاع خواسته ها و آرزوهای او را بسنجید هم نسبت خود را با آینده او ببینید.

روابط قبلی: احتمالا این بحث یکی از چالش های بزرگ است. حقیقت این است که وقتی آشنایی از یک حد ابتدایی گذشت و فکر کردید طرف کفایت های ابتدایی را دارد، لازم است بدانید سابقه عاطفی طرف چی بوده؟ آیا عشق های بزرگ را تجربه کرده است؟ آیا متعاقب آن عشق های خاص، هیجان ها یا ناکامی هایی را دیده است؟ از دست دادن ها یا خیانت دیدن ها چه تاثیری روی امروز او گذاشته است؟ آیا هنوز می ترسد که شریک عاطفی اش را از دست بدهد در این صورت خیلی به شما سرویس می دهد یا خیلی گیر می دهد؟ آیا زمان کافی از ارتباط قبلی و خواستگاری و نامزدی قبلی گذشته است؟ نکند از روی چشم و همچشمی سراغ شما آمده است؟

سلیقه فیزیکی: وقتی بر اساس آمارهای رسمی، 60% طلاق های کشور ما ناشی از مسائل جنسی است، پس خیلی مهم است که دقیقا در خود جستجو کنید که هم طرف برایتان مطلوبیت جنسی داشته باشد هم شما برای او. گفتگو در این زمینه آسان نیست و وقتی رابطه تا حدی پیش رفت، لازم است به این موضوع بپردازید.

دیدار با خانواده طرف مقابل: بعد از این ها، در جلسات بعدی لازم است اطلاعات بیشتری در باره خانواده طرف مقابل به دست آورید. خانواده او را ببینید و معاشرت ها را چک کنید. برخوردشان را با عروس ها و دامادهای دیگر خانواده ببینید. حدس بزنید چالش بعدی شما اگر وارد این خانواده بشوید چیست؟ تا جای ممکن شنونده باشید تا هم احترام جلب کنید هم درست ریزه کاری ها را تشخیص دهید. پر واضح است که متقابلا باید خانواده خود را نیز در این شرایط قرار دهید.

دست به جیبی: در بیرون رفتن ها و خرج کردن ها و کادو گرفتن ها نیز دقت کنید که آیا مثلا آقا اجازه می دهد، گاهی شما نیز خرج کنید؟ آیا خانم نگران است اگر کادوی شما گران باشد او نیز مقابله به مثل کند؟ معنیش این است که خانم خیلی حسابگرانه و وسواسی، می ترسد مدیون شما بشود.

وضعیت اعتقادی: نوع دینداری طرف و شباهتش به خود را نیز چک کنید. اگر دین داری فرد مبتنی بر رساله فقهی است، چک کنید که نظرش درباره حجاب و میزان حجاب، طرز ادای فرایض چگونه است؟ سواد دینی او را نیز چک کنید و البته خیلی غیر مستقیم. در ضمن حدس بزنید آیا این نحوه دینداری در 15 سال آینده تغییر می کند؟ طرف چقدر ثبات دارد؟ چقدر اهل تحقیق است؟ متعصب است یا متفکر؟

شبکه ارتباطات: سرگرمی ها، مطالعات، سلیقه فیلم، ورزش، مهارت های دیگر نظیر جک گفتن، ساز زدن، نقاشی را نیز ببینید. دوستان او را ببینید و دوستان خود را نیز به او نشان دهید تا با اتمسفر معاشرتی طرف آشنا شوید. در ضمن ببینید آیا طرف با دیدن دوستان شما واکنش نامناسب نشان دهد؟ سعی نمی کند، زیراب آنها را بزند؟ چقدر حسادت می کند؟ اگر آدم دهن بینی هستید که نظر دوستانتان مهم است ببینید در برابر انتقادات آنها پس از دیدار مشترک چه جواب هایی دارید؟ در برابر نکات مهمی که اشاره می کنند آیا متعصبانه دفاع می کنید یا بی تردید قبول می کنید؟

این اشتباهات را مرتکب نشوید

این اشتباه ها باعث می شود خودمان را درگیر رابطه ای پرخطر کنیم اما توجه به برخی نکته ها در دوران آشنایی بسیار کمک کننده است:

از ارزش ها و باورهایتان چشم پوشی نکنید. یعنی فورا نخواهید خودتان را همرنگ طرف مقابل کنید. مثلا اگر می بینید مهمانی های آنچنانی می رود و روابطی دارد که نمی پسندید، به اجبار آنها را نپذیرید.

از علایقتان دست برندارید؛ اگر وقتی با کسی آشنا می شوید، خود را غرق پرداختن به علاقه مندی های او کنید، بی شک آسیب خواهید دید. حتی برخی افراد در این دوره به خاطر طرف مقابل رابطه خود را با دوستان و خانواده شان کمرنگ می کنند و تمام وقت خود را در اختیار او قرار می دهند که این کار هم اشتباه است.

نکته مهم دیگر این است که خیلی ها در دوران آشنایی تفاوت های زیادی بین خود و طرف مقابل مشاهده می کنند ولی با این تصور که می توانند او را با عشق و علاقه و توجه تغییر دهند، به روابط خود ادامه می دهند. خیلی از خانم ها مرتکب این اشتباه شایع می شوند اما شخصیت شکل گرفته آدم ها، خیلی قابل تغییر نیست و فقط قابل تعدیل است. پس وقتی به قصد ازدواج رابطه آشنایی را با کسی شروع می کنید، واقع بین باشید و آشنایی خود را با کسی ادامه دهید که به اصول شما نزدیک باشد.

در این دوران هرگز خود را بیش از حد درگیر رابطه عاطفی نکنید. وقتی احساس بر منطق غلبه می کند، احتمال بروز مشکلات زیاد خواهد شد. یعنی ابتدا باید عقل بر احساس حاکم باشد و بعد همسویی عقل و احساس.

برای سرد نشدن روابط زناشویی چه باید کرد؟!

احساس می کنم کسی این بین اشتباه کرده است که زندگی مان مثل دوران مجردی شده است.

به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، برای خرید عروسی کلی ذوق و شوق دارند. از جهیزیه عروس تا چیدمان آن در خانه ای که قرار است با هم زیر یک سقف رفتنش را تجربه کنند.همه چیز از همان روز اول شروع می شود که پیوندشان رسمی می شود و زندگی مشترک خود را آغاز می کنند. حالا دیگر خبری از پسر دردانه مادر و دختر چراغ خانه پدر نیست. آن ها ضمیر من را بر ما جایگزین کردند و می گویند ما مسئولیت یک زندگی را به دوش گرفته ایم.

دختری که دیروز تا دم ظهر می خوابید و بی هیچ دغدغه ای روز را شب می کرد، امروز با صدای گریه نوزادش بر می خیزد و روز خود را در تلاش برای افراد خانواده شب می کند. پسری که بزرگترین دغدغه او گذراندن اوقات فراقت با دوستان نزدیک خود بوده است، حالا بار و مسئولیت یک خانواده بر گردنش می باشد و اگر دست نجنبد، این (ما) که امروز از آن دم می زند، فردا روزی به همان (من) قدیم تبدیل می شود.

آیا درست ازدواج کرده ایم؟

گاهی زندگی درست به همان شکل که می خواهیم پیش نمی رود و زن و شوهری که روزی مسئولیت یک زندگی را تقبل کرده بودند، عهد شکنی می کنند. آن طور که گویی هنوز هم در حال و هوای دوران مجردی سیر می کنند. در چنین مواقعی باید از خود پرسید که آیا در انتخابمان درست عمل کرده ایم؟

اگر جواب مثبت بود به احتمال زیاد شرایط  نا به سامان پایدار نیست و با رعایت یکسری اصول بر طرف می شود. ولی اگر بعد از پاسخ به این سوال دچار تردید شدیم، به طور حتم اقدامات قبل از ازدواج را درست انجام نداده ایم و طرف مقابل خود را به خوبی نشناخته ایم.

محمد تکلو ، از دیدگاه روانشناسی می گوید: یک ازدواج خوب و صحیح نباید تحت تاثیر فشار های فردی، اجتماعی، خانوادگی صورت بگیرد. در واقع شخصی که ترس دیر شدن ازدواجش را دارد یا بر اساس مقایسه خود با هم سالان و دوستانش که ازدواج کرده اند تصمیم به آغاز زندگی مشترک می گیرد، به یکی از عوامل ازدواج های نادرست تن داده است. هر فردی زندگی خودش را دارد و شرایط زندگی افراد متفاوت است. مطمئن باشید در آینده ای نه چندان دور این چشم و هم چشمی ها زمینه ساز اختلافات زناشویی می شود و در دراز مدت عوارض و پیامد های منفی به جا می گذارد.

خلوت کردن و بازگشتن به دوران مجردی

دختر و پسر باید برای داشتن یک زندگی سالم و خوب، قبل از ازدواج یعنی در دوران نامزدی به دور از احساسات و با عقل، یکدیگر را ارزیابی کنند و بعد نیز زندگی خود را با عشق شروع کنند. در حقیقت هر چقدر هم میان زن و شوهر صمیمیت و عشق و علاقه وجود داشته باشد، باز هم در بعضی مواقع نیاز دارند تا با خودشان خلوتی داشته باشند.

مریم، 25 ساله، می گوید: حدود 4 سال از ازدواج من و همسرم می گذرد. اوایل زندگی آرام و گرمی داشتیم به طوری که بیشتر اوقاتمان را با هم سپری می کردیم. و از این بابت نیز احساس رضایت داشتیم. تصمیم گرفتم سفر یک روزه ای را با دوستان دوران دانشجویی ام داشته باشم اما با مخالفت همسرم رو به رو شدم.

تکلو می گوید: یک زندگی یکنواخت و بدون هدف و جهت و تنوع انسان را از پا در می آورد. اگر در زندگی یکی از طرفین به شدت کنترل گر بود، باید بداند که کنترل کردن کار بسیار بیهوده ای است و اگر فردی بخواهد کار خطایی را به دور از چشم شما انجام دهد، به هر نحوی این کار را می کند. باید بررسی شود تا اگر مشکلی است آن مشکل حل شود. انسان ها هر چند وقت یک بار نیاز به خلوت کردن با خود دارند، منتهی این خلوت ها باید مرز داشته باشد و در چارچوب خاصی باشد.

 به طور مثال شخصی که می خواهد بخشی از اوقات خود را با دوستانش سپری کند باید به سلامت روانی مکان و فضا اطمینان پیدا کند تا با شان و منزلت یک فرد متاهل سازگار باشد. اگر این دوستان که قرار است با آن ها وقت بگذرانیم متاهل باشند خیلی بهتر است و اگر هم مجرد بودند در صورتی که شرایط عادی و مورد قبول باشد مانعی ندارد. ملاک اصلی یک رابطه اطمینان و اعتماد است. زنی که به شوهرش اعتماد داشته باشد و یا شوهری که به همسر خود اطمینان دهد و او را در جریان هر موضوعی قرار دهد در مواجه با چنین شرایطی مشکلی ندارند.

دلیل بی وفایی و عهد شکنی

زندگی زن و شوهری که روزی بسیار دلچسب و دوست داشتنی بوده است به بن بست می خورد و آن ها فقط به یک هم خانه برای هم تبدیل می شوند. در این بین تعهدات بسته شده چه می شود؟ به طور حتم یا مشکلی از پیش بوده است که ما نمی دانستیم و یا مشکل به وجود آمده است که باید مقابلش ایستاد.

امید، 38 ساله، می گوید: من همسرم را به شدت دوست داشتم و در اصل ازدواجمان با عشق شروع شد. عشق میان من و همسرم همچنان پا بر جا است ولی کمی کم رنگ تر از قبل شده است.

صبح ها تا عصر در محل کار هستم و عصر تا شب را در اضافه کاری برای رفاه خانواده به سر می برم. همسرم نیز مشغولات خود را دارد و ما همدیگر را کمتر می بینیم. این روزها زندگی مان به هیچ وجه مشترک نیست و هر کس سرش در لاک خودش است. با این که رابطه عاطفی خوبی داریم ولی هر کدام مشغول به کار های خودمان هستیم. احساس می کنم کسی این بین اشتباه کرده است که زندگی مان مثل دوران مجردی شده است.

تکلو می گوید: در این جا مرد های خود شیفته را مثال می زنیم، آن ها به طور ذاتی انسان های متعهدی نیستند و اختلافات روانی آن ها نیز درست شدنی نمی باشد مگر آن که تحت درمان های جدی قرار بگیرند. در کل یک زندگی زناشویی که به بی وفایی زن و مرد کشیده می شود دلایل عمده ای دارد. بعضی ها مفهوم عشق را نمی دانند و بی دلیل یک فرد را دوست دارند. از این طریق وارد یک زندگی شدن اشتباه محض است، چون ما را در تصمیم گیری گمراه می کند. ندانستن شناخت کافی از طرف مقابل در دوران پیش از ازدواج حدود 80 درصد از این مشکلات را در بر می گیرد. در درجه اول باید فاکتور هایی مثل ثبات روانی، دروغگویی، متعهد بودن یا نبودن یک فرد را بسنجیم. ملال و خستگی که می تواند ناشی از افسردگی، نزاع در زندگی و ... باشد فرد را وادار می کند که از همسرش دوری کند و اوقات خود را به شکل دیگری سپری کند.

زندگی مشترک را احیا کنید

جک لندن گفته است، " درست ترین عملکرد انسان زندگی کردن است، نه وجود داشتن." هرگز نباید اجازه دهیم زندگی هر طور که می خواهد پیش برود، ما هستیم که به زندگی ریتم و روال می دهیم. برای آن که رابطه زناشویی سرد نشود و یا به اصطلاح به دوران مجردی خود باز نگردد، سعی کنید مثل روز های اول ازدواج، رابطه تان را گرم نگه دارید. به طور مثال تیپ زدن، پوشیدن لباس های متنوع یا دادن پیام های عاشقانه و از این دست کار ها که امروز آن را لوس بازی خطاب می کنید. برای این که یک رابطه گرمای خود را حفظ کند به همین کنار هم بودن ها و لوس بازی ها نیاز دارد.

تکلو می گوید: هیجان و سرگرمی، برآورده کردن نیاز های طرفین در زندگی زناشویی مثل سفر رفتن، خرید کردن، حتی صحبت کردن با یکدیگر می تواند از عواملی باشد که نبودشان منجر به تضعیف رابطه می شود. در پایان سبب می شود تا هر کدام از همسران برای خودشان زندگی کنند و به نحوی دیگر نیاز خود را بر طرف سازند.

همچنین غرق شدن در مشغله های روزمره می تواند یکی دیگر از این عوامل باشد. باید در زندگی زناشویی بین کار و زندگی حد تعادل را رعایت کرد و نگذاشت پرکاری باعث دوری و فاصله میان ما و همسرمان شود، که همین دوری یک روز باعث تبدیل تاهل به تجرد می شود.

دوباره ازدواج کنید

این را یه یاد داشته باشید یکنواخت شدن زندگی باعث سردی روابط زوجین می شود، سرد شدن روابط نیز دوری و فاصله را یه بار می اورد و سرانجام این فاصله ها باعث می شود که برای عوض کردن حال و هوای زندگی تان به سمت شخصی غیر از همسر بروید. باید از ابتدا با یکنواخت شدن زندگی مقابله کنیم و نگذاریم هرکسی به طور مجزا برای خودش زندگی کند. زن و مرد در زندگی زناشویی با هم زندگی می کنند پس تمام کار هایشان نیز باید به هم گره بخورد. به عنوان مثال با احترام گذاشتن و یک تشکر ساده می توانید همسرتان را متوجه خود کنید. برای کار های ریز و کوچک از او تشکر کنید، مثل خرید کردن، کمک در انجام کار های منزل، بعد از غذا خوردن همانند روز های اول ازدواج از دستپخت او تعریف و تشکر کنید، گویی بار اول است که غذایش به این خوشمزگی شده است. فردی که زندگی خود را دوست داشته باشد برای جلوگیری از لطمه های وارده به رابطه اش هیچ تلاشی را دریغ نمی کند. آیا زندگی تان برای شما با ارزش نیست؟

شرایط مهر، مدت، نفقه و اذن پدر در ازدواج موقت

«...أُحِلَّ لَکُمْ ما وَراءَ ذلِکُمْ أَنْ تَبْتَغُوا بِأَمْوالِکُمْ مُحْصِنینَ غَیْرَ مُسافِحینَ فَمَا اسْتَمْتَعْتُمْ بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَریضَةً وَ لا جُناحَ عَلَیْکُمْ فیما تَراضَیْتُمْ بِهِ مِنْ بَعْدِ الْفَریضَةِ.» و غیر این‌ها برای شما حلال شده که با اموال خود به ازدواج بطلبید؛ درحالی‌که خوددار از گناه و دور از زنا باشید، و با هر زنی از آنان که ازدواج موقت کردید، مهر او را به عنوان واجب (مالی) بپردازید، و بر شما گناهی نیست پس از تعیین مهر واجب در آن‌چه بدان توافق نمایید (سوره نساء، آیه24).

به گزارش مهرخانه، یکی از پربحث‌ترین موارد مطرح‌شده در دین اسلام، مسئله ازدواج موقت و صیغه است؛ امری که بزرگ‌ترین تفاوت میان شیعه و سنی بوده و از حلال‌هایی است که اسلام بر آن تأکید دارد.

نگاهی به استفتائات و ریزموضوعات مرتبط با این امر، تا حدودی به روشن‌ترشدن این مباحث کمک خواهد کرد.

حکم ازدواج موقت

سؤال: ازدواج موقت از نظر اسلام چه حکمی دارد؟

پاسخ: فقها به اجماع معتقد به حلال‌بودن ازدواج موقت هستند. چنان‌چه آیت‌الله صافی‌گلپایگانی می‌فرمایند: «ازدواج موقت براى کسى منعى ندارد.» و آیت‌الله بهجت نیز فرموده‌اند: «جایز، بلکه مستحب است.»

سؤال: ازدواج موقت چه شرایطى دارد؟

پاسخ: در ازدواج موقت یک‌سری اصول و شرایط و جود دارد؛ آیت‌الله بهجت در پاسخ به این سؤال می‌فرمایند: «باید در ازدواج موقت مهر و مدت معین شود و بنابر احتیاط با اجازه پدر دختر، صیغه صحیح خوانده شود.»

شرایط ازدواج موقت

الف- مهریه

سؤال: آیا مرد می‌تواند مهریه را در ازدواج موقت، از موارد غیرمالی مانند صلوات قرار دهد؟

پاسخ: آیت‌الله حسینی‌شاهرودی می‌فرمایند: «لازم است که مهر مالیت داشته باشد.»

ب- مدت نکاح

سؤال: کم‌ترین و بیشترین زمان ازدواج موقت چه‌قدر است؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت معتقدند: «مقدار، منوط به رضایت طرفین است و فرقى بین این‌که زمان آن بلند یا کوتاه باشد نیست؛ پس در طرف طول زمانى که مظنون است، عدم بقا تا آن زمان تا به سفاهت نرسد، و در طرف کوتاهى، به لحظه معین با قابلیت استمتاع؛ اگرچه به غیرجماع باشد در آن زمان کافى است.» و آیت‌الله فاضل‌لنکرانی در مورد عقد موقت 99 ساله می‌فرمایند: «صحیح است و حکم عقد دایم را پیدا نمى‌کند؛ چون ممکن است مدت را ببخشند.»

ج- نامشخص‌بودن مهریه و مدت

سؤال: عقد موقتى واقع شده است که به جهت جهل به مسئله یا فراموشى، مدت و مهر را مشخص نکرده‌اند و جماع واقع شده است، حکم قضیه چیست؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت در این زمینه می‌فرمایند: «حکم زنا را ندارد و اگر قصد مطلق نکاح را داشته‌اند، منقلب به عقد دایم و مهرالمثل می‌شود.»

سؤال: اگر در عقد موقت تعیین مدت زمان فراموش شود، اما منظور عقد موقت باشد، چاره چیست؟

پاسخ: آیت‌الله جوادی‌آملی می‌فرمایند: «در صورت فراموش‌شدن مدت، ظاهراً عقد باطل خواهد بود.» آیت‌الله وحیدخراسانی نیز در همین راستا معتقدند: «درصورتی‌که فراموش کرده‌اند مقدار زمان عقد موقت را در عقد ذکر کنند، عقد موقت باطل است و تبدیل به عقد دایم نمی‌شود.»

 سؤال: اگر در عقد متعه، مدت ذکر شود، ولى مجهول باشد؛ مثل بازگشت فلان مسافر از سفر، آیا متعه باطل است یا به دایم منقلب می‌شود؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت در پاسخ می‌فرمایند: «ظاهراً متعه باطل است.»

د- نفقه

سؤال: آیا در ازدواج موقت نفقه زن بر مرد واجب است؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت به صراحت می‌فرمایند: «خیر، واجب نیست.» و آیت‌الله وحیدخراسانی توضیح می‌دهند: «نفقه زوجه‌ای که به عقد موقت مردی درآمده است، بر آن مرد واجب نیست؛ مگر این‌که در هنگام عقد موقت شرط کرده باشد که نفقه او را مرد بدهد یا این‌که در ضمن عقدی که لازم است (یعنی نمی‌شود آن را به هم زد؛ مگر با رضایت طرفین یا داشتن حق فسخ، مثل صلح و اجاره)، یا عقدی که جایز است (یعنی می‌توان آن را فسخ نموده و به هم زد؛ مثل عقد شرکت، وکالت و مضاربه و ودیعه)، مادامی که این عقد جایز، باقی باشد، چنین شرطی کرده باشد.»

هـ- فرزند ازدواج موقت

سؤال: فرزندى که از ازدواج موقت متولد می‌شود، مربوط به پدر است یا مادر؟؛ مسئولیت او با کیست؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت می‌فرمایند: «مربوط به هر دو است.»

اذن همسر دایم برای ازدواج مجدد موقت

سؤال: آیا مرد با داشتن همسر دایم، می‌تواند ازدواج موقت کند؟ رضایت و اجازه همسر دایمی او چه نقشى دارد؟

پاسخ: فقها در این زمینه نیازی به اذن همسر اول نمی‌بینند. آیت‌الله بهجت در پاسخ می‌فرمایند: «می‌تواند و نیازى به اجازه همسر دایمی ندارد.» آیت‌الله سیستانی نیز می‌فرمایند: «اجازه همسر لازم نیست.» آیت‌الله مکارم‌شیرازی، علی‌رغم این‌که اجازه همسر اول را لازم نمی‌دانند، ولی در ادامه به قیدی اخلاقی اشاره کرده و می‌فرمایند: «اشکالى ندارد، لکن فقط در صورت ضرورت، این کار را بکند.» آیت‌الله سبحانی نیز اذن همسر اول را لازم نمی‌دانند، اما به قید خاصی اشاره داشته و می‌فرمایند: «شرط نیست؛ مگر عقد همسر اول با آن شرط خوانده شود.»

سؤال: طبق بند 12 عقدنامه مبنى بر ممنوعیت ازدواج زوج بدون اجازه زوجه، در صورت تخلف طبق نظر حاکم اقدام به صدور رأى طلاق مى‌نمایند؛ نظرتان راجع به ازدواج موقت با وجود چنین شرط چیست؟

پاسخ: آیت‌الله تبریزی در این موضوع معتقدند: «اگر ضمن عقد نکاح شرط شده که زوجه وکیل باشد از طرف زوج، تا در صورت ازدواج دوم زوج ولو به صورت موقت، خود را طلاق بدهد، زوجه مزبور می‌تواند در این صورت از ناحیه زوج خود را طلاق بدهد.»

اما آیت‌الله سبحانی در این رابطه می‌فرمایند: «هرگاه ازدواج موقت بعد از عقد به صورت طولانى باشد، ممکن است قانون شامل حال آن بشود و اما ازدواج موقت کم‌مدت، قانون از آن منصرف است و در هر حال وجود این نوع شرایط در عقدنامه‌ها، هرچند به ظاهر مشروع است، اما مشکلاتى دارد.»

اذن پدر برای عقد موقت دختر

سؤال: آیا در ازدواج موقت، اذن پدر شرط است یا خیر؟

پاسخ: نظر اغلب فقها دراین‌باره، مبنی بر احتیاط واجب است؛ حضرات آیات فاضل‌لنکرانی و وحیدخراسانی می‌فرمایند: «درصورتى‌که دختر باکره باشد، به احتیاط واجب اذن پدر لازم است.»

اما آیت‌الله تبریزی قید احتیاط را در ادامه توضیحاتشان بیان می‌فرمایند: «ازدواج با دختر باکره باید به اذن ولی او باشد و بنابر احتیاط واجب، فرقی بین ازدواج دایمی و موقت نیست.»

سؤال: آیا دختر و پسر مى‌توانند بدون اذن پدر دختر، به عقد موقت یکدیگر درآیند؟

پاسخ: آیت‌الله سیستانی به صراحت می‌فرمایند: «جایز نیست و عقد باطل است.»

سؤال: آیا ازدواج موقت با دختران باکره؛ درصورتی‌که ولی نداشته باشند، جایز است؟

پاسخ: امام خمینی (ره) می‌فرمایند: «ازدواج موقت با دختران باکره در صورت فقدان ولی (پدر، جد پدری)، با اذن خود دختر مانع ندارد.»