پروژه همسان گزینی تبیان و احیای سنت واسطه‌گری در امر ازدواج
پروژه همسان گزینی تبیان و احیای سنت واسطه‌گری در امر ازدواج/ تفاوت کار پروژه همسان گزینی تبیان با سایت‌های همسریابی
ایده این طرح این بود که شبکه‌ای از واسطین ازدواج به وجود بیاید و وساطت در امر ازدواج که در منابع دینی ما بسیار روی آن تأکید شده است، احیا شود تا به این وسیله بتوان با بهره‌گیری از روانشناسان و کارشناسان خبره، ازدواج‌های موفق و پایداری را رقم زد.
در شهریورماه سال جاری دکتر محمود گلزاری؛ معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان، با حضور در مؤسسه تبیان یک تفاهم‌نامه همکاری با این مؤسسه در زمینه احیای نقش واسطین ازدواج منعقد کرد. از آن تاریخ تاکنون سایت تبیان پروژه همسان‌گزینی خود را به‌صورت آزمایشی در تهران به انجام می‌رساند و قرار است طی 2 ماه آینده از این پروژه به‌صورت رسمی رونمایی شود.
زهره حسینی؛ مدیر پروژه همسان گزینی مؤسسه تبیان در گفتگو با خبرنگار مهرخانه، در خصوص خلأهایی که مسئولین امر را به فکر اجرای طرح همسان گزینی انداخت، بیان داشت: آماری که در زمینه ازدواج و طلاق از سوی مراجع رسمی اعلام می‌شود، نشان می‌دهد که آمار ازدواج روند نزولی و آمار طلاق روند صعودی دارد. عوامل زیادی در این مسئله دخیل هستند که یکی از مهم‌ترین این عوامل، انتخاب غلطی است که از طرف زوجین اتفاق می‌افتد و افراد کفو خود را به‌درستی انتخاب نمی‌کنند. مؤسسه تبیان به‌واسطه این‌که بیشترین مخاطبان آن جوانان هستند، به این مسئله رسیده است که بحث ازدواج و انتخاب زوج مناسب، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌هایی است که جوانان ما با آن درگیر هستند. به همین دلیل از سال قبل کارگروهی بانام «همسان گزینی» در مؤسسه تبیان تشکیل شد.
وی در خصوص ایده اصلی این طرح گفت: ایده این طرح این بود که شبکه‌ای از واسطین ازدواج به وجود بیاید و وساطت در امر ازدواج که در منابع دینی ما بسیار بر آن تأکید شده است، احیا شود تا به این وسیله بتوان با بهره‌گیری از روانشناسان و کارشناسان خبره ازدواج‌های موفق و پایداری را رقم زد. از سال قبل این ایده مطرح شد و مراحل اجرایی خود را طی کرد و قرار شد ما در مؤسسه تبیان این کار را به‌صورت پایلوت انجام دهیم.
شرایطی که واسطین ازدواج باید داشته باشند
حسینی در رابطه با چگونگی گزینش واسطه‌ها بیان داشت: افراد بسیاری در مکان‌های مختلف مانند دانشگاه‌ها، حوزه‌های علمیه، سمن‌ها و خیریه‌ها و حتی محله‌ها و مساجد وجود دارند که کار معرفی افراد به یکدیگر را انجام می‌دهند. خانواده‌ها نیز به این افراد مراجعه می‌کنند و تقاضا دارند مورد مناسبی را برای ازدواج جوانانشان به آن‌ها معرفی کنند. ما سعی کردیم از این ظرفیت استفاده کنیم. یکی از اقدامات ما این بود که در کارگروه همسان گزینی، آیین‌نامه‌ای تدوین و قید کردیم که یک واسطه ازدواج چه شرایطی باید داشته باشد. برخی از این شرایط عبارت‌اند از: سابقه کار فرهنگی، تحصیلات متناسب با این کار، متأهل بودن، این‌که سنی از آن‌ها گذشته باشد و تجربه داشته باشند. بعد از تدوین آیین‌نامه شروع به شناسایی واسطین کردیم و آن‌ها را ارزیابی و از آن‌ها دعوت کردیم که در شبکه واسطین ما عضو شوند و باهم تعامل داشته باشند و موردهای مناسب را به هم معرفی کنند تا از این طریق شانس ازدواج جوانان بالا رود.
شبکه مشاورین ازدواج
مدیر پروژه همسان گزینی تبیان در رابطه با جلسات مشاوره این سایت بیان داشت: بعد از تشکیل شبکه واسطین، مسئله مهمی که باید به آن می‌پرداختیم مشاوره برای واسطین، جوان‌ها و خانواده‌های آن‌ها بود. به همین دلیل، هسته اولیه ایجاد شبکه مشاورین را نیز کلید زدیم و طرح را با وزارت ورزش و جوانان و معاونت ساماندهی امور جوانان مطرح کردیم که حمایت آقای دکتر گلزاری شامل حال ما شد. شبکه مشاورین که با نظارت ایشان و وزارت ورزش و جوانان ایجاد شد در کنار شبکه واسطین فعالیت می‌کند. مشاورین این شبکه مشاورینی هستند که بر اساس سند ملی مشاوره ازدواج فعالیت دارند و کمک می‌کنند معرفی‌هایی که توسط واسطین اتفاق می‌افتد به شکل علمی‌تر و اصولی‌تر اتفاق بیفتد و منجر به ازدواج آگاهانه و پایدار شود.
وی در ادامه گفت: واسطین ما خودشان یک بانک اطلاعاتی دارند. مثلاً واسطه ما در دانشگاه امیرکبیر یک بانک اطلاعاتی دارد که نام دانشجوهای دانشگاه امیرکبیر در آنجا ثبت‌شده است. کار اولی که ما انجام دادیم این بود که این بانک‌ها را باهم مرتبط کردیم تا واسطین بتوانند افراد را به هم معرفی کنند. حالا اگر جوانانی باشند که واسطین را نشناسند یا به‌واسطه دسترسی نداشته باشند، سایت تبیان بستری را برای ثبت‌نام آن‌ها فراهم کرده است تا ثبت‌نام می‌کنند. بعد از ثبت‌نام یک مصاحبه تکمیلی داریم و سپس پرونده آن‌ها در جریان می‌افتد و در اختیار واسطین قرار می‌گیرد. در کنار این موارد، مشاوره و آزمون‌های روانشناسی و آموزش‌های لازم نیز در برنامه ما تدارک دیده‌شده است.
تا یک سال پس از ازدواج همراه زوج‌ها خواهیم بود
حسینی ضمن اشاره به این نکته که بسته‌های آموزشی‌ای تدوین کردیم که الآن در حال آماده‌سازی است و قرار است در برنامه «ال ام اس» تبیان قرار گیرد و جوان‌ها از این آموزش‌ها استفاده کنند، اظهار داشت: آزمون‌هایی هم داریم که نتایج آن‌ها در همسان گزینی به درد ما می‌خورد. درواقع، بخشی از شاخص‌هایی که لازم داریم تا ببینیم دو نفر باهم تطابق دارند یا خیر به‌وسیله این آزمون‌ها به دست می‌آید. پس درمجموع، معرفی به واسطین، ارجاع به مشاور، در اختیار گذاشتن بسته‌های آموزشی و انجام آزمون‌های مختلف و مراحلی که از طریق خانواده‌ها پیگیری می‌شود، روشی است که ما در این طرح پیگیری می‌کنیم و تا یک سال پس از ازدواج نیز همراه زوج‌ها خواهیم بود؛ یعنی پس از ازدواج نیز به زوج‌ها آموزش‌هایی داده می‌شود و از آن‌ها تست‌های رضایت از وضعیت زناشویی می‌گیریم. درواقع، متقاضیان خود را از قبل از ازدواج تا یک سال پس از ازدواج کاملاً همراهی می‌کنیم.
2 هزار نفر در پروژه همسان گزینی ثبت‌نام کرده‌اند
مدیر پروژه همسان گزینی تبیان در خصوص افرادی که تاکنون در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند، گفت: این کار در حال حاضر به‌صورت پایلوت در تهران انجام می‌شود. به همین دلیل هیچ تبلیغاتی نکرده‌ایم و عامه مردم نمی‌دانند مؤسسه تبیان این کار را انجام می‌دهد. ازاین‌رو، در چند ماه اخیر حدود 2 هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند و در میان ثبت‌نامی‌ها هم زنان و هم مردان از تمام اقشار سنی جامعه مشاهده می‌شوند؛ یعنی هم جوانانی که اصلاً ازدواج‌نکرده‌اند و هم خانم‌ها و آقایانی که از همسر خود جداشده‌اند یا همسرشان فوت‌شده است در این سایت ثبت‌نام کرده‌اند. از میان اقلیت‌های مذهبی نیز ثبت‌نام داشته‌ایم. چون این طرح به‌صورت پایلوت است، کار چکش‌کاری می‌شود تا مشکلات آن مشخص شود و وقتی به‌جایی برسیم که بتوانیم بستر ارائه عمومی کار را فراهم کنیم، طرح رونمایی خواهد شد و تبلیغات آن در جامعه صورت می‌گیرد. تلاش داریم ظرف یکی دو ماه آینده این کار انجام شود و در حال آماده‌سازی بسترهای آن ازنظر شرایط فنی و ... هستیم.
وی در خصوص ظرفیت سایت تبیان برای پاسخ‌گویی به تعداد زیاد مراجعه‌کنندگان بیان داشت: ما تلاش داریم این کار از طریق واسطین ازدواج صورت گیرد؛ یعنی سایت تبیان تنها بستر انجام راحت این کار را فراهم می‌کند. ما از این‌طرف باید واسطین جدیدی از تمام نهادها و ارگان‌ها، دانشگاه‌ها و ... جذب کنیم تا کار معرفی را این افراد انجام دهند. اگر کار به شکل شبکه‌ای انجام شود، سایت تبیان می‌تواند پاسخ‌گوی تعداد بالای متقاضیان باشد.
تفاوت کار پروژه همسان گزینی تبیان با سایت‌های همسریابی
حسینی درباره واکنش خانواده‌ها به این شکل از همسریابی گفت: این مسئله هنوز در جامعه ما جا نیفتاده و هنوز مخالفت‌هایی با آن صورت می‌گیرد؛ به‌خصوص وقتی تحت عنوان ازدواج‌های اینترنتی و سایت‌های همسرگزینی از آن نام‌برده می‌شود، اما تفاوت کار تبیان این است که ارتباطی بین فضای مجازی و فضای واقعی زندگی ایجاد کرده است. به این شکل که همه کارها در فضای مجازی اتفاق نمی‌افتد. ما مصاحبه با متقاضیان را داریم و معرفی واسطین و استفاده از مشاوره در فضای حقیقی اتفاق می‌افتد. از سوی دیگر، باید راجع به این موضوع فرهنگ‌سازی شود که معرفی را واسطین ازدواج انجام می‌دهند؛ حالا این واسطه می‌تواند از بستگان یک دختر باشد. ما امیدواریم بتوانیم در این فرهنگ‌سازی موفق عمل کنیم.
منبع: سایت مهرخانه
