4 سوال که باید زمان ازدواج از خود پرسید

اگر فکر می کنید همسرتان را یافته اید و با وجود همه مشکلات، عاشقش هستید، این سوال ها را از خود بپرسید و به آنها جواب دهید. جواب شما به این سوال ها نشان می دهد که عاطفه تان کجای این قصه است.

به نقل از باشگاه خبرنگاران، ازدواج اگر چه نیاز به تناسب و کفویت منطقی دارد. اما همه چیز این پیوند، بر اساس منطق ریاضیات جلو نمی رود. اگر فهرست ویژگی های طرف مقابل را جلویتان گذاشته اید و به هر کدام نمره خوبی داده اید، باز این دلیل نمی شود که او همسر ایده آل شما باشد. چیزی که ازدواج را از یک رابطه ریاضی یا همزیستی اجتماعی به یک رابطه انسانی تبدیل می کند، کشش و تمایل است. تمایلی که می تواند شما دو نفر را مثل قطعه های پازل با هم چفت کند و عاطفه میان تان را قوی تر سازد.

اگر درباره همسر آینده تان مردد هستید یا حس خنثایی به گزینه ازدواج تان دارید، یا حتی اگر فکر می کنید همسرتان را یافته اید و با وجود همه مشکلات، عاشقش هستید، این سوال ها را از خود بپرسید و به آنها جواب دهید. جواب شما به این سوال ها نشان می دهد که عاطفه تان کجای این قصه است.

به این که پدر/ مادر فرزندتان باشد افتخار می کنید؟

فکر کنید اگر قرار باشد مادر یا پدر بچه ای باشید، دوست دارید فرزندتان خصوصیات همسرتان را داشته باشد؟ چهره اش شبیه او باشد و مثل او رفتار کند؟ دوست دارید انسانی را به این دنیا بیاورید که با او مشترکا در به دنیا آمدنش سهیم هستید؟ بخشی از وجود ما با تولد فرزندمان تکثیر می شود. اگر دوست ندارید فرزندتان، این میراث به جا مانده از شما شبیه به همسرتان باشد شک نکنید که ازدواج موفقی نخواهید داشت. حتی اگر تصمیم داشته باشید هیچ وقت بچه دار نشوید، باز باید این سوال ها را از خودتان بپرسید و به آن پاسخ دهید. اینجا بچه موضوعیت ندارد، بلکه مهم این است که شما چقدر عمیقا به رفتار و ظاهر همسرتان احترام می گذارید و آن را می پسندید.

دوست دارید عضو خانواده او محسوب شوید؟

با ازدواج، شما عضو یک خانواده جدید می شوید و حکم دختر یا پسر آنها را پیدا می کنید. آیا ورود به این خانواده جدید برای شما خوشایند است یا نسبت به آن احساس بدی دارید؟ اگر فکر می کنید شان و شخصیت شما به گونه ای است که با ورود به این خانواده جدید، هم خودتان و هم خانواده تان احساس بدی پیدا می کنند، قدری تامل کنید. فکر نکنید حساب همسرتان از خانواده اش جدا است و اگر خانواده اش مطلوبتان نیستند اهمیت ندارد. هر فرد نماینده خانواده خود است و حتی اگر توانسته باشد رفتار و ظاهر خود را از آنها متمایز کند، باز هم در ریشه، همان خواهد بود. از آن مهم تر، جدا کردن یک فرد از خانواده اش غیر ممکن است. سعی نکنید بعد از ازدواج همسرتان را از آن خود کنید و رابطه تان را با خانواده او از بین ببرید. ازدواج ها هر قدر هم خوب و موفق باشند، وقتی مخالفت یا اختلاف با خانواده ها در میان باشد خیلی زود سست شده و از هم می پاشند.

از این که او را به دیگران معرفی کنید چه حسی دارید؟

این سوال هم ظاهر همسر شما را شامل می شود و هم باطنش را. آیا از این که با او دیده شوید، او را به همکاران و دوستان و فامیل معرفی کنید یا با او قدم بزنید خوشحال می شوید یا خجالت می کشید؟ در اماکن عمومی رفتارش باعث مباهات شما است یا مایه سرافکندگی تان؟ اگر همین ابتدای کار احساس می کنید از بودن در کنار او خجالت می کشید یا با ظاهر و رفتارش راحت نیستید، قید این ازدواج را بزنید. معمولا چیزهایی که ما از آنها دلزده می شویم هیچ وقت برایمان خوشایند نخواهند شد. در واقع زیبایی ها شاید عادی شوند، اما زشتی ها هیچ وقت عادی نمی شوند.

از تنها بودن با او کسل نمی شوید؟

ابتدای آشنایی خیلی ها فکر می کنند تحت هر شرایطی می توانند کنار هم دوام آورند. زیر سقف آسمان و روی فرش زمین، باز هم عاشقانه زندگی خواهند کرد. این رویاهای عاشقانه خیلی وقت ها غلط از آب در می آید. اگر می خواهید بدانید همسر مناسبتان را یافته اید یا نه، تصور کنید در یک جزیره خالی از سکنه با او حبس شده اید. فکر می کنید زندگی ماجراجویانه و جالبی خواهید داشت یا پر از کسالت و سکوت و تلخی؟ حاضرید همه عمر در یک جزیره با او باشید؟ به اندازه کافی حرف برای زدن دارید؟ می توانید با هم از پس زندگی برآیید؟ اگر جوابتان به این سوال ها مثبت است (و البته تحت تاثیر تب عاشقی قرار ندارید و می توانید منطقی فکر کنید) می توانید از این مرحله هم به سلامتی عبور کنید.

 

بیمه زوج ها در بدو ازدواج در برابر هزینه های ناشی از مشکلات ناباروری

کانون سردفتران ازدواج و طلاق و شرکت بیمه البرز تفاهم نامه همکاری بستند و بر اساس این تفاهم نامه بیمه نامه تولد با موضوع جبران هزینه های درمان ناباروری و نازایی و تالاسمی نوزادان در بدو ازدواج و در دفاتر ازدواج و طلاق به زوجین پیشنهاد و ثبت می گردد.

 آقای سید رسول تاج دار،مدیر عامل شرکت بیمه البرز هدف از انعقاد این تفاهم نامه را فرهنگ سازی در جامعه و حل مشکل اقتصادی زوج ها در صورت مواجهه با ناباروری عنوان کرد.

وی گفت:درحال حاضر حدود سه میلیون نفر از زوج های کشور از مشکلات ناباوری رنج می برند و سالانه نیز حدود 15 در صد معادل 20 در صد از موارد ازدواج به جمعیت زوجهای نابارور کشور اضافه می شود.

وی با اشاره به روند کاهش جمعیت در جامعه و شیوع ناباروری ، بر حل مشکل زوج های نابارور اشاره و بر ضرورت گسترش پوشش بیمه برای مشکل زوج های نابارور تاکید کرد.

دکتر فتحی مدیر گروه طراحی بیمه تولد بیمه البرز نیز،ناباروری را یکی از سه علل اصلی طلاق و منشاء بسیاری از معضلات اجتماعی دانست و بیمه را یکی از ارکان مهم جامعه در راستای ارتقا رفاه اجتماعی و اقتصادی برشمرد. وی درباره ضرورت انعقاد این تفاهم نامه گفت: حضور مشکلی به نام ناباروری و نازایی که هر روز بر شیوع آن افزده می شود بیمه البرز را بر آن داشت تا فرصتی فراهم کند تا در نخستین لحظات تشکیل زندگی مشترک، زوجین بتوانند قبل از آنکه زمان از دست برود، برای مشکل ناباروری برنامه ریزی کنند.

دکترمحمد رضا فتحی نحوه حمایت بیمه های پایه در ایران را بسیار جزئی خواند و این تفاهم نامه را گامی مهم برای اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و ایجاد زمینه برخورداری زوجین و جامعه از این امکان عنوان کرد.

مشاور ارشد شرکت بیمه البرز از مزایای دیگر این بیمه نامه را سرمایه گذاری برای ارتقاء سلامت باروری، سرمایه گذاری برای افزایش ضریب موفقیت روشهای باروری، کنترل هر چه بهتر هزینه ها و افزایش هر چه بیشتر بهره وری تعهدات بیمه نامه ذکر و اضافه کرد: برای برخی از زوجین این سوال پیش می آید که با توجه به شیوع بیست درصدی ناباروری در جامعه ،هشتاد درصد زوجین بدون بیمه نامه هم بارور هستند، پس آیا آنها صرفنظر از خرید آرامش و امنیت لازم و کمک به سایر هموطنان و هم سن های خود، سود دیگری هم می برند؟

دکتر فتحی پاسخ این سوال را مثبت خواند و تصریح کرد: ناباروری با هیچ آزمایشی قبل از ازدواج قابل اثبات یا قابل رد نیست و باتوجه به آنکه بیش از یک پنجم زوجین متاسفانه با این مشکل روبرو خواهند شد، منفعت اصلی حفظ و ارتقا آرامش خانواده و مشارکت در حل مشکل دیگران و شاید خود بیمه شدگان است اما با تهیه بیمه البرز، همه برنده اند زیرا تمام بیمه شدگان با عضویت ده ساله در باشگاه بیمه شدگان خاص البرز با برخورداری از تخفیفات بی نظیر بیمه ای چندین برابر هزینه بیمه نامه خودرا بازیافت می کنند.

دکتر فتحی با اشاره به اینکه بسیاری از زوج ها هنوز برضرورت خرید این بیمه نامه واقف نیستند، گفت خرید هر نوع بیمه ای باعث می شود که در شرایط حادثه و اتفاق به دنبال پیدا کردن مقصر نباشیم و بافراغ بال به راهکار بهتر فکر کنیم .

حجت الاسلام والمسلمین حسنی رئیس کانون سردفتران ازدواج و طلاق نیز با اشاره به اینکه جنبه های حقوقی اجرای این تفاهم نامه بررسی شده است از سردفتران ازدواج و طلاق کشور خواست که در راستای حل مشکل زوج های نابارور با شرکت بیمه البرز همکاری کنند.

به گفته وی بررسی این تفاهم نامه از سه سال پیش آغاز شد و پس از تبادل نظرهای مختلف این تفاهم نامه تهیه و امضاء شد. حجت الاسلام حسنی افزود: در این تفاهم نامه سردفتران ازدواج و طلاق به عنوان مشاوران فرهنگی زوجین محسوب شده و در بدو ازدواج آنها را به خرید این بیمه نامه تشویق خواهند نمود که انشاءالله خداوند از این اقدام ما و سردفتران ازدواج راضی باشد.

منبع:کانون سردفتران ازدواج و طلاق 

چرا سـربـازی باعث تعویق ازدواج است؟

خبرنامه دانشجویان ایران: خدمت سربازی در ایران، قدمتی 90 ساله داشته واعزام برای پسران هر خانواده بر اساس قانون شورای ملی از 16 خرداد 1304 اجباری گردیده است. در طول این بازه زمانی 90 ساله قبل و پس از انقلاب، قوانین سربازی فراز و نشیب زیادی داشته که موجب نگرانی بسیاری از آقاپسرها در طول این مدت گشته است.

به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ حال می توان با بررسی آسیب های فردی اجتماعی خدمت نظام وظیفه، به ماهیت نگرانی موجود پی برده و شاید راهکاری موثر جهت کاهش آن معرفی نمود.

تعویق در امر ازدواج

برپایه یک باور عرفی در جامعه ایرانی، ازدواج از نظر برخی خانواده ها باید پس از خدمت سربازی صورت گیرد که یحتمل دلایل متعددی نیز برای خود دارند. تیتر وار به برخی از آن دلایل می پردازیم:

الف) وقتی جوانی در دوران سربازی به سر می برد، طبیعتا توانایی کار تمام وقت را نداشته و قادر به فراهم نمودن هزینه های سربار زندگی نمی باشد.

ب) حضور یک فرد متاهل در پادگان و معاشرت با افرادی که اکثریت آنها مجرد بوده و محیطی نسبتا خاص را دارا می باشد، امکان تغییر خلق و خوی همسر آینده را در محیط خانواده ایجاد می کند.

حال فارغ از باورهای خانواده ها، خود آقاپسرهایی که در آستانه خدمت سربازی بوده اند، به دلیل مشاهده فضای حاکم بر جامعه و قوانین خدمت وظیفه، اشتیاقی به امر خواستگاری حین و قبل از خدمت سربازی نشان نمی دهند.

از آن جایی که در خدمت نظام وظیفه شرایط کاملا متفاوتی میان سربازان مجرد و متاهل ایجاد نشده، هیچ عامل محرکی به منظور ترغیب جوانان به تاهل همزمان با انجام نظام وظیفه ایجاد نمی شود.

به عنوان نمونه، به کار گیری سربازان متأهل غیر غائب در استان‌های محل سکونت خود از جمله تسهیلاتی است که در نفس خود و با توجه به رویکرد کلی نیروهای مسلح در نزدیک بودن محل خدمت همه سربازان به محل زندگی آن‌ها امتیاز قابل توجهی به حساب نمی آید.

با پا برجا بودن نظام فعلی سربازی، راهکار موثر جهت ترغیب جوانان به ازدواج، ارائه تسهیلات تعیین کننده و موثر برای مشمولین متأهل است که نه تنها خلل چندانی در زندگی متأهلین بوجود نیاورده، بلکه باعث تشویق جوانان به سمت ازدواج نیز ‌گردد. در هیاهویی که عوامل منفی متعدد سنت حسنه ازدواج را به تاخیر انداخته و نهادهای مسئول بدون تعارف فقط نظاره گر ماجرا بوده اند، استفاده از پتانسیل عظیم و موثر سربازی برای مدیریت این قضیه انتظار نامعقولی نمی باشد. پتانسیلی که همه به خاطر اجبار قانونی با عبور از کانال آن ناگزیر در چارچوب آن مدیریت خواهند شد. تصمیم به ارائه این تسهیلات با در نظر گرفتن مصالح مملکتی و نه صرفاً نظامی نسبتا ضروری به نظر می‌رسد.

عدم تعادل جنسیتی در دانشگاه ها و محیط جامعه

سربازی باعث ایجاد عدم توازن در روند عادی کسب توانمندی‌های شغلی و تحصیلی در جریان زندگی بین پسران و دختران می‌گردد. با وجود خدمت سربازی برای پسران، دختران با آرامش کنکور داده و به تبع آن مدارج علمی بالاتری کسب نموده و همین فاصله مدارک تحصیلی نیز در امور اجتماعی نظیر ازدواج و کار تاثیر گذار است. طبیعتا فضای کسب و کار تحصیلات عالیه بالاتر را طلب کرده و نهایتا دخترانی که شرایط آسان تری برای کسب مدارج علمی داشته اند، جذب می گردند و همین امر معضل اشتغال را هم برای پسران به وجود می آورد. در واقع سربازی تحت عنوان دست اندازی در جلوی راه پسران بوده که سرعت یادگیری را در رقابت با دختران کاهش می دهد.

راهکار موثر در این زمینه

متاسفانه در اغلب پادگان ها و مراکزی که سربازان مشغول به خدمت‌اند از زمان بخوبی استفاده نشده و کارهایی با میزان بهره وری پایین انجام می گردد که یکی از علل آن عدم برنامه ریزی مناسب است. بنابراین می توان با ایجاد کارگروهی تخصصی، با آموزش های لازم در حوزه های مختلف در دوران سربازی هم میزان توانمندی های سربازان را افزایش داده و هم از اتلاف وقتشان جلوگیری نمود.

مشکلات مالی سربازان

اکثر سربازان زمان صبح تا ظهر را در پادگان ها و یا مراکز خدمت به سر می برند، بنابراین زمان کافی برای کسب درآمد نداشته و از سوی دیگر، حقوق بسیار پایین مشمول که حتی جوابگوی نیازهای حین خدمت آن نیست، نه تنها منجر به عقب افتادگی اقتصادی مشمولان گردیده، بلکه موجب می شود هنگام ورود به بازار کار از زیر صفر شروع کنند.

بنابراین، اکثر سربازان مخصوصا کسانی که خدمت خود را در شهرستان ها سپری می کنند از معضل عدم تمکن مالی رنج برده و به دنبال راهکاری جهت رفع و رجوع آن می باشند. این آشفتگی جهت کسب درآمد، امکان اشتغال کاذب سربازان (حتی سربازان تحصیل کرده) را بوجود آورده، در واقع روی آوردن به مشاغلی همچون: دست فروشی خیابانی، دلالی و... نمونه این موارد می باشد.

راهکار موثر در این زمینه:

حال اگر دولت و مسئولین ذی صلاح برنامه‌ای جامع را در نظرگرفته که طی آن پروژه‌های عمرانی، تحقیقاتی و اجرایی از طریق سربازان متخصص وظیفه انجام و درصدی از هزینه‌ها به این سربازان تعلق بگیرد، علاوه بر تامین بخشی از نیازهای کشور، هم از تخصص سربازان استفاده شده و هم کمکی مالی به سربازان نیز می‌شود.

* گزارش از سامان قاسمی

پرداخت وام ازواج در هفته وحدت

خبرنامه دانشجویان ایران: مدیرعامل بانک قرض‌الحسنه مهر ایران گفت: به افرادی که در ایام هفته وحدت ازدواج می‌کنند به صورت خارج از نوبت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج پرداخت می‌شود.

اسماعیل لله‌گانی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران در خصوص پرداخت تسهیلات ازدواج ویژه در هفته وحدت اظهار داشت: بانک قرض‌الحسنه مهر ایران به مناسبت هفته‌ وحدت و ایام ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام جعفر صادق(ع) در نظر دارد تا به افرادی که در این ایام ازدواج می‌کنند به صورت خارج از نوبت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج پرداخت کند.

وی در خصوص جزئیات پرداخت این تسهیلات افزود: برای این افراد نوبتی در نظر گرفته نمی‌شود و اگر کلیه مدارک شناسایی، ضامن و . . . کامل باشد می‌توانند به صورت خارج از نوبت و هر یک سه میلیون تومان که جمعاً ۶ میلیون تومان می‌شود، تسهیلات قرض الحسنه ازدواج دریافت کنند.

لله‌گانی در ادامه با بیان اینکه تسهیلاتی که به مناسبت این ایام خاص پرداخت می‌شود با تعهد ۱۵ هزار فقره‌ای بانک قرض الحسنه مهر ایران جدا است، گفت: بانک قرض الحسنه مهر ایران متعهد شد تا پایان سال ۹۳، ۱۵۰ هزار فقره تسهیلات قرض الحسنه ازدواج پرداخت کند که تاکنون ۱۰۰ هزار فقره از این تسهیلات پرداخت شده و طبق برنامه ریزی‌های صورت گرفته، در ایام باقی مانده از سال هم ۵۰ هزار فقره باقی مانده پرداخت خواهد شد.

ثبت ۲۳۶۵ مورد ازدواج همجنسگرایان در پاریس

در پی قانونی شدن ازدواج همجنسگرایان در فرانسه به رغم مخالفت‌ها و تظاهرات‌های گسترده مردم این کشور، آمارها از ثبت ۲۳۶۵ مورد ازدواج همجنسگرایان در پاریس از سال ۲۰۱۳ تاکنون حکایت دارند.

به نقل از فارس، علیرغم مخالفت‌ها و تظاهرات‌های مختلف در اعتراض به قانون بحث برانگیز ازدواج همجنسگرایان در فرانسه، حدود 2365 مورد ازدواج از این نوع از سال 2013 در پاریس به ثبت رسیده است.

به نوشته رورنامه فرانسوی فیگارو، طبق آمار منتشره از سوی شهرداری‌های فرانسه، مجموعا حدود 1331 مورد ازدواج همجنسگرایان در سال 2014 میلادی در شهر پاریس به ثبت رسیده است.

این در حالیست که شمار موارد ثبت شده ازدواج همجنسگرایان در پاریس از زمان تصویب قانون بحث برانگیز آن در سال 2013 میلادی، به 2365 مورد می‌رسد و از ماه می 2013 تاکنون 4730 نفر اقدام به ازدواج با فردی همجنس خود در پایتخت فرانسه کرده‌اند.

مجلس سنای فرانسه چندی پیش علیرغم مخالفت‌های گسترده مردم با قانون بحث‌ برانگیز ازدواج همجنسگرایان، این لایحه را تصویب کرد و به این ترتیب ازدواج همجنس‌گرایان در فرانسه از 18 مه 2013 قانونی شده‌ است.

قانونی شدن ازدواج همجنس‌گرایان، یکی از وعده‌های انتخاباتی فرانسوا اولاند در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 2012 فرانسه بود.

تاکنون تظاهرات‌های بسیاری در مخالفت با لایحه ازدواج همجنسگرایان در فرانسه برگزار شده که در اغلب آنها پلیس با گاز اشک‌آور و باتوم به معترضان حمله و آنها را متفرق کرده است.

آموزش روابط جنسی، حقوق زن در اسلام و روابط اجتماعی به زوجین تا پایان سال

ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ وزارت بهداشت خبر داد:

آموزش روابط جنسی، حقوق زن در اسلام و روابط اجتماعی به زوجین تا پایان سال

راه‌اندازی این مراکز خدماتی با اجرای آزمایشی این طرح از طریق شبکه‌های محلی و تهیه و توزیع تراکت در تمام مراکز پزشکی درمانی شهر و خانه‌های بهداشت در مناطق پایلوت اطلاع‌رسانی می‌شود تا زوجینی که به هر دلیلی دچار اختلاف شده‌اند با مراجعه از خدمات مشاوره‌ای و آموزشی بهره ببرند.

ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ وزارت بهداشت گفت: طرح ارایه بسته‌‌های خدمات مشاوره پس از ازدواج با مشارکت جهاد دانشگاهی، قوه قضاییه و وزارت بهداشت اجرا می‌شود.

دکتر محمد اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهرخانه، با بیان این مطلب افزود: رخداد بیش از نیمی از طلاق‌ها در پنج سال اول زندگی و به‌ویژه در سال اول، بیان‌گر آن است که روحیه مدارا و تحمل در جوانان پایین است و از طرفی مهارت حل مسایل و مشکلات به‌وجود آمده را نیز نیاموخته‌اند و نمی‌دانند باید از چه کسانی و چگونه کمک بگیرند.

وی با اشاره به ثبت 150 هزار طلاق در سال 92 گفت: اگر چه خوشبختانه اکثریت ازدواج‌ها پایدار و محکم است و به‌دنبال اختلافات، طلاق اتفاق نمی‌افتد، ولی ثبت 150 هزار طلاق در سال 92 رقم بالایی است؛ یعنی سرانجام یکی از هر پنج ازدواج به جدایی می‌انجامد.

تهیه بسته‌های آموزشی به منظور مهارت‌آموزی زوجین

اسلامی با بیان اینکه در صورت عدم حل اختلافات اولیه زندگی به مرور این مشکلات تشدید و باعث افزایش طلاق می‌شود، تصریح کرد: در این طرح، بسته‌های آموزشی در سه مقوله "روابط جنسی"، "حقوق زن در دین اسلام" و "روابط اجتماعی" برای افرادی که دوران عقد را گذرانده‌اند و به عنوان زن و شوهر در زیر یک سقف زندگی می‌کنند، تهیه شده است تا با کسب مهارت بدانند در زندگی زناشویی با اختلافات و مشکلات پیش رو چگونه برخورد کنند.

ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ، ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ وزارت بهداشت با اشاره به تهیه و آماده‌سازی مبانی سلامت توسط کارشناسان وزارت بهداشت گفت: در این بسته‌ها تنها بخش‌هایی که با سلامت انسان مرتبط است و عدم رعایت آنها سلامت افراد را تهدید می‌کند توسط کارشناسان وزارت بهداشت آماده می‌شود، طبیعی است مسایلی مانند حقوق زن در اسلام را دستگاه‌های قوه قضاییه، دادگستری و دیگر مراجع مرتبط تهیه و نهایی می‌کنند.

وی با ابراز اطمینان از مراجعه مردم با آغاز و اجرای این طرح گفت: راه‌اندازی این مراکز خدماتی با اجرای آزمایشی این طرح از طریق شبکه‌های محلی و تهیه و توزیع تراکت در تمام مراکز پزشکی درمانی شهر و خانه‌های بهداشت در مناطق پایلوت اطلاع‌رسانی می‌شود تا زوجینی که به هر دلیلی دچار اختلاف شده‌اند با مراجعه از خدمات مشاوره‌ای و آموزشی بهره ببرند.

اجرایی‌شدن دوره‌های‌ آموزشی تا پایان سال

اسلامی با بیان این‌که جهاد دانشگاهی این محتواها را به بسته خدمت تبدیل کرده است، افزود: قرار است این بسته‌ها اواخر دی‌ماه به دست وزارت بهداشت برسد و مرحله آزمایشی آن در چند شهر از جمله تهران تا پایان سال اجرا شود.

 

روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران؛ از رابطه آزاد و صیغه تا رابطه مبتنی بر عشق سیال

"باید برای دختر فیلم بازی کنی تا اون راضی بشه باهات ادامه بده و به خواسته‌هات تن بده (فریب در رابطه). من با اون دخترهایی که به‌راحتی پا نمی‌دادن تریپ ازدواج می‌ریختم (وعده‌های دروغین) و نشون می‌دادم که خیلی دوسشون دارم و برام خیلی مهم‌اند. (عشق بهانه‌ای برای فریب جنسی)...باید دختر رو مطمئن کنی تا باهات بیاد."

در پژوهشی سعی شد الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران مورد بررسی و سنخ‌شناسی قرار گیرد.

به گزارش مهرخانه، تحولات اجتماعی سال‌های اخیر در ایران، به‌تدریج، ابعاد متفاوتی به خود گرفته‌اند و نه‌تنها ارزش‌ها که رفتارهای افراد را مشمول تغییر قرار داده‌اند. یکی از این تغییرات در حوزه روابط جنسی پیش از ازدواج و در مناسبات با جنس مخالف روی داده است. نتایج تحقیقات متعدد نشان می‌دهد که روابط جنسی پیش از ازدواج، در سال‌های اخیر، میان جوانان افزایش یافته است. اما بیان "رشد" این روابط همه ماجرا نیست؛ چراکه افزایش حجم این رفتارهای جدید به تدریج پیچیده‌تر شدن آن‌ها را نیز در پی داشته است تا ‌آن‌جا که امروزه با "گونه‌های متفاوتی" از روابط جنسی پیش از ازدواج مواجه‌ایم که خاستگاه‌های متفاوتی دارند.

روش پژوهش

این تحقیق با "رویکرد کیفی" انجام شده است که به دنبال سنخ‌شناسی رفتار کنش‌گران در زمینه روابط جنسی نامتعارفشان در جامعه است. درک عمیق و جامع الگوهای پدیدارها رسالت پژوهش کیفی است. تحقیق اکتشافی کیفی روش پژوهش "استقرایی" و "اکتشافی" است که نه برای آزمون فرضیه، بلکه روشی برای تولید آن است. لذا، از این جهت، این تحقیق فاقد فرضیات اولیه است.

جامعه آماری، در این پژوهش، "پسران و دختران مجرد تهرانی"اند که رابطه جنسی پیش از ازدواج را تجربه کرده‌اند. در این مطالعه، از روش " نمونه‌گیری گلوله برفی" یا "نمونه‌گری زنجیره‌‌ای" استفاده شده است. روند نمونه‌گیری در این تحقیق بدین‌صورت بود که ابتدا چند نمونه اول از طریق شبکه‌های گوناگون روابط اجتماعی انتخاب شدند؛ سپس همان نمونه‌ها، پس از مصاحبه و فرایند جلب اعتماد، رابط و واسطی برای دست‌یابی به نمونه‌های مراحل بعدی شدند. به‌این‌ترتیب، زنجیره‌ای از نمونه‌های گوناگون با معرفی نمونه‌های مراحل قبلی به‌دست آمد. در نهایت در این پژوهش با 54 نفر از پسران و دخترانی که رابطه جنسی پیش از ازدواج را تجربه کرده‌اند مصاحبه شد.

سن و جنسیت پاسخ‌گویان

از میان پسران و دخترانی که مصاحبه شده‌اند، جوان‌ترین آن‌ها 21 ساله و مسن‌ترین آن‌ها 34 ساله بوده است، که میانگین سن آنان در حدود 26 سال می‌شود. همچنین، در این تحقیق، 25 نفر (46 درصد) از پاسخ‌گویان را دختران و 29 نفر(54 درصد) از آن‌ها را پسران تشکیل داده‌اند. (مجموعاً 54 نفر)

تحصیلات و اشتغال پاسخ‌گویان

حدود نیمی از پاسخ‌گویان شاغل و نیمی دیگر غیرشاغل بوده‌اند که، دی این میان، سهم مردان شاغل (65 درصد) بیش از زنان شاغل (36درصد) بوده است. هم‌چنین بیش‌تر غیرشاغلان را دانشجویان تشکیل می‌دادند که در زمان این مطالعه مشغول تحصیل بودند. از طرفی، حدود سه‌چهارم پاسخ‌گویان تحصیلات دانشگاهی داشته و بیش از نیمی از این تعداد دارای مدرک لیسانس بوده‌اند.

انواع روابط جنسی پیش از ازدواج

1.    روابط غیرعاشقانه

مشخصه روابط غیرعاشقانه، نداشتن تعلق عاطفی و تعهد جنسی میان طرفین رابطه است. در این دسته، پرداخت پول یا کالا از طرف مرد در قبال "خدمات ارائه‌شده" توسط زن امری کاملاً ضروری برای ایجاد و تداوم رابطه است. روابط عاشقانه خود به دو زیردسته دیگر تفکیک می‌شود:" روابط آزاد" و "روابط صیغه‌ای".

 

1.1.    روابط آزاد، پیدایش الگوهای روسپی‌گری

روابط آزاد بارزترین نمود روابط غیرعاشقانه است. این روابط تداوم الگوهای روسپی‌گری است. روابط آزاد در سوژه‌هایی یافت می‌شود که به رابطه جنسی در قبال پرداخت (دریافت) پول اقدام می‌کنند. این روابط پدیده جدیدی نیست و ازجمله انحرافات اجتماعی است که قدمی به درازای تاریخ دارد. خریدوفروش بدن از ویژگی‌های این نوع از روابط است. کالایی شدن روابط جنسی، در این دسته، عرضه و تقاضا را در سطحی متفاوت از سایر دسته‌ها بازنمایی می‌کند. روسپی نه به فردی خاص که به درآمد خویش می‌اندیشد. آنچه این افراد را به یکدیگر متصل می‌کند باوری مشترک است؛ باور به این‌که بدن انسان یک "شی" است که می‌توان آن را مانند هر کالای دیگر خرید و فروخت. در الگوهای روابط آزاد، یکی به دنبال پر کردن جیب است و دیگری در پی ارضای تن. مفهوم "عشق" در این روابط معنایی ندارد و آن چیزی که اهمیت می‌یابد تجربه بدن‌های تازه برای مردان و تامین مالی برای زنان است.

نتایج تحقیق گویای آن است که سوژه‌های این دسته اعتقاد چندانی به جنبه‌های دینی و محدودیت‌های آن در برقراری رابطه‌هایشان ندارند. مردان در این الگو در مقایسه با زنان فعال در آن اساساً انگیزه‌هایی متفاوت از یکدیگر در سر می‌پرورانند و همچنین مردان به دنبال اطفای غریزه و زنان در جست‌و‌جوی معاش‌اند. به سبب محدویت‌های اندکی که مردان در این رابطه‌ها برای خود قائل‌اند، گروه‌های هدف آنان بسیار گسترده شده است. این مردان با هر دختر یا زنی که بتوانند او را تطمیع، اقناع یا مجبور به برقراری رابطه کنند وارد رابطه جنسی می‌شوند. این سوژه‌ها، غیر از پارک‌ها، خیابان‌ها،  معرفی دوستان و شبکه‌های روابط اجتماعی، از امکانات گوناگونی چون تلفن همراه و اینترنت نیز برای پیداکردن فرد موردنظرشان بهره می‌گیرند. حس تنوع‌طلبی زیادی در این دسته از سوژه‌ها مشاهده می‌شود. اغلب این افراد هیچ قیدوبندی برای خود قائل نیستند و معمولا از هر رابطه جدیدی استقبال می‌کنند.

بهروز، 27 ساله، دیپلم، و شاغل می‌گوید:

"من تا حالا دوست‌دختر نداشتم (نداشتن ارتباط عاطفی با جنس مخالف)...یکی از رفیقام، شماره یه خاله‌ای رو بهم داد و من هم بهش زنگ زدم (نقش فناوری‌های نوین در پنهان کردن روابط). گفتم فلانی من رو معرفی کرده. اگه نگی کی معرفیت کرده، اون جوابت رو نمی‌ده؛ مثلاً اگه شما الان بهش زنگ بزنی، اون بهت جواب نمی‌ده اما اگه بگی من معرفیت کردم جوابت رو می‌ده (فرایند جلب اعتماد برای خرید فحشا). به خاله گفتم یکی رو جور کن فردا می‌خوام بیام. گفت چی می‌خوای؟ گفتم خاله یکی رو می‌خوام که قیافش اینجوری باشه، سنش انقدر باشه، هیکلش این‌طوری باشه و این‌ها. اون هم گفت باشه سعی می‌کنم برات جور کنم." (کالایی شدن بدن زنانه، خرید و فروش رابطه جنسی)

علی‌رضا، 24 ساله، لیسانس، و غیرشاغل می‌گوید:

"تو این رابطه‌ها، دایم شرایط و آدم‌ها عوض می‌شن و تو هربار با یه نفر جدید هستی (تنوع‌طلبی، هرج و مرج جنسی) و دیگه اصلاً عاطفه‌ای این وسط نمی‌مونه. تو پول می‌دی و فقط هم باید به لذت خودت فکر کنی." (جست‌وجوی نیاز جنسی صرف).

رفتارهای سوژه در این دسته کاملاً دلالت‌مند است. او نمی‌تواند با شریک جنسی‌اش رابطه عاطفی برقرار کند؛ چراکه او را "روسپی" می‌پندارد و نه معشوقه‌ای که لحظه وصال با او را لحظه‌ای رویایی پیوند بنامد. بر همین اساس، او به سمت برقراری رابطه جنسی صرف متمایل می‌شود و درنتیجه، به سبب "نداشتن تعلق عاطفی" به یک شخص خاص، "تنوع‌طلبی جنسی" در او رشد می‌کند، به کسی نمی‌تواند عشق بورزد و به هرج‌ومرج جنسی کشیده می‌شود. کیفیت جنسی افرادی که دراین گونه روابط غرق می‌شوند، ضعیف است. آنان سعی می‌کنند "فقدان کیفیت" را با " افزایش کمیت" جبران کنند. وقتی رابطه جنسی سوژه کیفیت لازم را نداشته باشد، به سمت کمیت و تنوع‌طلبی سوق پیدا می‌کند.

در این گفتمان، افراد با وضعیت‌های تحصیلی و شغلی متفاوت حضور داشتند و به این نتیجه رسیدیم که متغیر سطح تحصیلات و وضعیت اشتغال در این روابط چندان تعیین‌کننده نیست. نکته مهم در این دسته، که آن‌ها را از دسته‌های بعدی متمایز می‌کند، نداشتن ارتباط اجتماعی بالا با جنس مخالف است که این وضعیت به "دو حالت" خود را نشان می‌دهد: افرادی که" اعتقادی" به برقراری ارتباط اجتماعی با جنس مخالف ندارند و افرادی که توانایی آن را ندارند. ویژگی این نوع از رابطه آن است که سوژه نیازی به " ارتباط پیشین" با شریک جنسی خود یا توانایی برقراری ارتباط عاطفی با او ندارد؛ چراکه عاطفه و محبت و عوامل احساسی در شکل‌گیری و برقراری این روابط نقشی ندارد تا نبود آن خللی محسوب شود. چیزی که در این رابطه مهم است مبادله پول با خدمات است و نه تبادل عاطفه و احساس. بر این اساس بسیاری از سوژه‌هایی که، به هر علتی، رابطه اجتماعی چندانی با جنس مخالف نداشتند در این دسته حضور بیشتری دارند.

 

از سوی دیگر الگوی روابط آزاد میان "دختران و زنان مجرد" هم به‌گونه‌ای متفاوت با مردان و با انگیزه‌های مالی دنبال می‌شود تغییرات اجتماعی، در سال‌های اخیر تحولاتی در این روابط پدید آورده است. ورود دختران به عرصه‌های اجتماعی (دانشگاه و محیط کار) به‌تدریج زمینه‌های گسترش ارتباط دختر و پسر را در جامعه فراهم کرده است؛ ارتباط‌هایی که با تکنولوژی جدید، مانند تلفن همراه و اینترنت، آشکارا و پنهان برقرار می‌شوند. گسترش فن‌آوری‌های نوین به "غیبت بدن‌ها" در محافل عمومی کمک کرده و همین امر "فرصت گمنامی" سوژه‌ها را در جامعه افزایش داده است.از طرفی، بهره‌گیری از فضاهای نیمه‌خصوصی نیز به گسترش روسپیان مجرد غیرباکره و حتی روسپیان باکره دامن زده است.

مهین، 32 ساله، دیپلم و، غیرشاغل می‌گوید:

"من تو خیابون خیلی کم وای‌میستم (پنهان شدن رابطه). معمولاً می‌رم پاساژگردی (پرسه‌زنی‌های نوین) یا تو بوتیک‌هایی که فروشنده مرد داره. به هوای خرید می‌رم داخل و حرف می‌زنیم و بعضی موقع‌ها هم شماره می‌دیم و شماره می‌گیریم (نقش فن‌آوری‌های نوین در ایجاد برقراری رابطه) و بعداً قرار می‌ذاریم. این‌جوری خوبیش اینه که حداقل می‌دونی محل کار طرفت کجاست و نمی‌تونه هرکاری دلش خواست باهات بکنه و بعد دربره...

این‌جوری از خیابون و سوار هر ماشینی شدن بهتره (احساس ناامنی زیاد سوژه از حضور در خیابان فحشا).... وقتی تو این رابطه هستی، فقط می‌خوای هرچی سریع‌تر تموم بشه (نداشتن احساس لذت)... خیلی موقع‌ها از خودم بدم اومده ولی به هرحال به پول این کار نیاز دارم. چاره‌ای نیست." (احساس شی بودن در دست مرد، کنش از سر اضطرار، نیاز مالی، دغدغه اصلی روسپیان مجرد)

میترا 25 ساله، فوق‌دیپلم، و غیر شاغل می‌گوید:

"خیلی وقت‌ها  این رابطه‌ها رو تو اینترنت و چت‌روم‌ها جفت‌وجور می‌کنم و بعد شماره می‌دم. هماهنگ می‌کنیم و یه جای امن قرار می‌ذاریم (نقش فن‌آوری‌های نوین). خیلی موقع‌ها هم این رابطه‌ها تو ماشین طرف یا محل کار اون انجام می‌شه (شکل‌گیری فضاهای نیمه‌خصوصی). اون‌جا دیگه فرصتی که رابطه کامل بخواد برقرار بشه نیست و من هم دقیقاً همینو می‌خوام (گسترش روابط ناکامل)... این‌جوری می‌شه روزی یکی‌دوتا ماشین‌سوار بشی و جیبت رو پر کنی، بدون اینکه به آینده‌ات لطمه چندانی بزنی (پیدایش الگوهای جدید روسپی‌گری)... ولی همیشه این خطر وجود داره که اون تورو به زور با خودش ببره و هر کاری باهات بکنه و همین هر بار استرس زیادی وارد می‌کنه." (احساس ناامنی)

از نظر خصوصیات جنسی، زنان روسپی سردمزاج‌اند یا خیلی زود چنین خصوصیتی پیدا می‌کنند. نبود عشق و علاقه میان طرفین و از طرف دیگر احساس کالابودن و دست‌به‌دست شدن نزد مردان، احساس تحقیر شدید همراه با خشمی عمیق را در وجود آنان نهادینه می‌کند.

در روابط جنسی‌ای که یک فاحشه برقرار می‌کند از عشق و غلیان‌های عاطفی خبری نیست و روسپی به یک شی جنسی تقلیل می‌یابد؛ احساسی که هرگونه لذت را از او می‌گیرد و او را مستعد سردمزاجی می‌کند. پیدایشی روابط خشک و بی‌صدا و فارغ از هرگونه احساس دوطرفه، فرجام الگوهای روسپی‌گری است؛ شکلی از رابطه که به نداشتن رضایت درونی منجر می‌شود. احساس ناامنی (جانی و مالی) نیز بر هزینه‌های روانی کار برای روسپی می‌افزاید. به همین علت است که روسپیان برای تحمل افسردگی و شرایط سخت این کار اغلب به مواد مخدر و روان‌گردان پناه می‌برند.

 

1.2.    روابط صیغه‌ای

روابط صیغه‌ای الگوی دیگری از روابط غیرعاشقانه پیش از ازدواج در ایران است. هسته اصلی گفتمان صیغه پیوند دین و غریزه در شرایط نابسمان جامعه از سوی سوژه است. این‌گونه روابط در سوژه‌هایی مشاهده می‌شود که پای‌بند مذهبی بیشتری دارند. سوژه در این دسته، به دنبال "راه‌کار دینی" برای اطفال "غریزه‌ای طبیعی" است. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که این روابط میان "مردان مجرد" بسیار بیش‌تر از "دختران مجرد ازدواج‌نکرده" باشد؛ چراکه در این تحقیق، همه افراد موردمطالعه در این دسته، از بین «مردان» بوده‌اند.

 

این افراد معتقدند ازنظر شرعی مجازند و می‌توانند در شرایط خاصی با «زنان غیرشوهردار» (اعم از بیوه یا مطلقه) رابطه برقرار کنند. بیشتر مشتریان این سوژه‌ها زنان بیوه و مطلقه‌اند و همچنین زنانی که سن بالاتری دارند و به هر علتی شوهران خود را ازدست‌داده‌اند و یا طلاق گرفته‌اند.

هدف اغلب این افراد از برقراری رابطه با این زنان صرفاً ارضای میل جنسی است. لذا طبق دو دسته اول و دوم، رابطه جنسی پیش از ازدواج الزاماً با «دوستی و معشرت» دختر و پسر آغاز نمی‌شود. در بسیاری از موارد، سوژه درگیر هیچ رابطه عاطفی‌ای با جنس مخالف نبوده یا «آشنایی قبلی» با شریک جنسی‌اش نداشته است؛ اما با آنان رابطه جنسی برقرار کرده است.

محمد، 29 ساله، دیپلم، و شاغل می‌گوید:

"دیگه این روزها به این راحتی نمی‌شه ازدواج کرد. شرایط خیلی سخت شده (احساس محدودیت اجتماعی در رفع نیاز). از طرفی، جامعه طوری شده که همین‌جوری بخوای تو خیابون هم راه بری به گناه می‌افتی ( احساس فشار زیستی). تو این شرایط، دین هم که راهش را مشخص کرده (مشروع کردن راه‌های جدید) به‌ناچار میای تو این فضاها دیگه... رابطه عاطفی و دوست‌دختری دوست‌پسری رو اصلاً قبول ندارم (نداشتن اعتقاد به روابط عاشقانه پیش از ازدواج). این‌ها شرعی هم نیست و مشکل‌ساز می‌شه." (تمایلات دینی در انجام کنش)

 

2.    روابط عاشقانه

در گفتمان روابط عاشقانه، صورت‌بندی رابطه جنسی با صورت‌بندی مفهوم «عشق رمانتیک» پیوند می‌یابد. عشق رمانتیک ترکیبی از «تمایلات عاطفی» و « تمایلات جنسی» به یک شخص خاص است.

یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد «روابط عاشقانه» پیش ازا ازدواج در فضاهای شهری گسترش‌یافته‌اند؛ روابطی که با ملاقات‌های عاشقانه همراه است؛ ملاقات‌هایی که معمولاً به رابطه جنسی ختم می‌شوند. مشخصه گفتمان روابط عاشقانه«تک‌همسری هم‌زمانی» و «چندهمسری درزمانی» است که با «تنوع جنسی کم‌تر» و « تعلق عاطفی بیش‌تر» به شریک جنسی مشخص می‌شود. رابطه عاشقانه پیش از ازدواج به فرصت‌های ارتباط بین دختر و پسر بسیار وابسته است؛ فرصت‌هایی که فن‌آوری‌های نوین ارتباطی و تغییرات ساختار اجتماعی ایران در سال‌های اخیر به خوبی آن‌ها را محیا کرده است. حضور پررنگ‌تر زنان در عرصه‌های اجتماعی (محیط دانشگاه و محل کار)، امکان ارتباط دیداری و برقراری پیوند‌های عاطفی را برای افراد گوناگون میسر کرده است. درگذشته، به علت نبودن امکانات ارتباطی شخص و پنهان (مانند تلفن همراه) و همچنین به سبب حضور کم‌رنگ دختران در عرصه‌های متفاوت اجتماعی، امکان ارتباط با جنس مخالف و تداوم آن چندان میسر نبود.

اما امروزه همه این محدودیت‌ها به میزان بسیاری مرتفع شده و همین امر زمینه را برای شکل‌گیری الگوهای جدیدی از رابطه جنسی در جامعه فراهم کرده است.

«روابط عاشقانه» خود به دودسته خرد دیگر تفکیک می‌شود: «روابط دوست‌دختر- دوست‌پسر» و «روابط هم‌خانگی»

 

2.1.    روابط دوست‌دختر- دوست‌پسر

هسته اصلی این رویکرد پیوند «صمیمیت» و «تمایل جنسی» فرد با شریک خویش است. این دسته‌ از سوژه‌ها نیز، مانند روابط آزاد، اعتقاد چندانی به جنبه‌های دینی و محدودیت‌های آن در برقراری رابطه‌هایشان ندارند؛ درعین‌حال، به خلاف آن دسته، با هر دختر یا زنی رابطه برقرار نمی‌کنند.

 

آن‌ها بیشتر به دنبال دخترانی هم‌سن‌وسال خود و با روحیات مشابه‌اند تا بتوانند با آن‌ها، علاوه بر رابطه جنسی، رابطه عاطفی نیز برقرار کنند؛ امری که در روابط غیرعاشقانه نبود. در این دسته از سوژه‌ها، نیازهای عاطفی، هم‌سطح نیازهای جنسی، اهمیتی بسیار دارد. وجه مشترک این سوژه‌ها جست‌وجوی «عشق رمانتیک پیش از ازدواج» است.

 

در این دسته، معمولاً رابطه جنسی پس از «آشنایی نسبتاً طولانی» برقرار می‌شود. روابط آنان الگویی ناقص از هم‌خانگی در غرب است. با این تفاوت که، در کشورهای غربی، دو فردی که روابط هم‌خانگی را ترتیب می‌دهند با یکدیگر «زیر یک سقف» زندگی می‌کنند و اقتصاد مشترکی دارند، اما در ایران، به سبب محدودیت‌های متعدد، معمولاً جدا زندگی می‌کنند و در برخی زمان‌ها، رابطه با یکدیگر را تجربه می‌کنند.

به علت حضور عنصر عشق و تمایلات عاطفی در این رابطه، «قرارهای بیرون»، مانند پارک و سینما، در این الگو یافت می‌شود؛ شیوه‌ای از مناسبات که در سنخ‌های پیشین معنایی نداشت.

به خلاف الگوی روابط غیرعاشقانه، هدف از برقراری رابطه در این دسته از سوژه‌ها، کسب «لذت برای مرد» و «درآمد برای زن » نیست. در این دسته از روابط، بین افراد، به‌جای پول، «هدیه» ردوبدل می‌شود. این هدایا دوطرفه است و جنبه اقتصادی و درآمدی برای زنان ندارد، بلکه بیش‌تر برای «تحکیم رابطه» و به‌منزله بیان مادی «ابراز محبت» بین طرفین تلقی می‌شود.

در مقایسه با گفتمان روابط غیرعاشقانه، تنوع‌طلبی در این دسته از افراد کم‌تر است. با این تفاوت که آن‌ها «در یک‌زمان» معمولاً فقط با یک نفر رابطه دارند که این رابطه شامل هر دو جنبه جنسی و عاطفی می‌شود و، بعد از «بهم خوردن آن رابطه»، به دنبال شخص دیگری می‌گردند تا بتوانند با دیگری طرحی نو در اندازند و مسیر گذشته را ادامه دهند.

 

2.2.    روابط هم‌خانگی: پیدایش «مجردان متأهل»

روابط عاشقانه در الگوهای پیشرفته، خود، به روابط «هم‌خانگی» منجر می‌شود. این الگوی جدید همه ویژگی‌های دسته قبل (دوست‌دختر- دوست‌پسر)را دارد با این تفاوت که این افراد با یکدیگر زندگی «زیر یک سقف» را نیز تجربه می‌کنند و زندگی اقتصادی مشترکی دارند.

روابط هم‌خانگی رقیب جدی نهاد ازدواج است و خود را در قامت «ازدواج غیررسمی» باز می‌نمایاند؛ الگویی از رابطه که بسیاری از تعهدات و شرایط ازدواج را دارد، اما از قوانین، سنت‌ها و محدودیت‌های آن گریزان است.

در تمامی موارد هم‌خانگی در این تحقیق، دو شریک افرادی شاغل و با تحصیلات دانشگاهی و تفکراتی روشن‌فکرانه‌اند که معمولاً به بهانه تجربه زندگی مجردی و مستقل، از خانه پدری بیرون آمده‌اند و بدون آن‌که والدین را از ماجرا باخبر کنند به زندگی مشترک با یکدیگر روی آورده‌اند.

احساس استقلال و رهایی از بند سنت‌های جامعه از مهم‌ترین علل شکل‌گیری این روابط از سوی این سوژه‌ها عنوان شده است.احساسی که در بسیاری از موارد به بهانه شکنندگی شدید این روابط تمام می‌شود.

 

3.    روابط ضدعاشقانه

«روابط ضدعاشقانه» ظاهری عاشقانه، اما محتوایی آمیخته با فریب دارند. ویژگی روابط ضدعاشقانه، «چندهمسری پنهان» است. در این روابط نیز عنصر«پول»، نه به‌صورت مستقیم که بیش‌تر در نقش هدیه تبادل این هدایا، در رابطه‌های سوژه حضور دارد.

مشخصه بارز بیشتر این سوژه‌ها رابطه‌های اجتماعی بسیار با جنس مخالف است. در روابط ضدعاشقانه، عشق ابزاری برای شهوت است؛ وسیله‌ای برای تنوع بیش‌تر در رابطه‌های جنسی که طعم عاطفه دارند: عاطفه‌ای که از جنس فریب است. در این دسته، عشق برای افراد منبع الهام نیرویی درونی برای پالایش غرایز نیست که خود بهانه‌ای برای ارضای غرایز است. دوام این رابطه به‌ظاهر عاشقانه به‌دروغ بستگی دارد که طرفین با موفقیت به یکدیگر می‌گویند.

بابک، 25 ساله، دانشجوی فوق‌لیسانس و غیرشاغل می‌گوید:

"باید برای دختر فیلم بازی کنی تا اون راضی بشه باهات ادامه بده و به خواسته‌هات تن بده (فریب در رابطه). من با اون دخترهایی که به‌راحتی پا نمی‌دادن تریپ ازدواج می‌ریختم (وعده‌های دروغین) و نشون می‌دادم که خیلی دوسشون دارم و برام خیلی مهم‌اند. (عشق بهانه‌ای برای فریب جنسی)...باید دختر رو مطمئن کنی تا باهات بیاد."

فرشید، 23 ساله، لیسانس و غیر شاغل می‌گوید:

 "من شده هم‌زمان با پنج نفر دوست بودم، بدون اینکه هر کدومشون بدونن (چندهمسری پنهان). بعد اسم هاشون رو روی کاغذ نوشته بودم که یه وقت قاطی نکنم و یکی رو به‌جای یکی دیگه صدا نزنم. از این سوتی‌ها زیاد دادم. اسم‌ها رو بعضی موقع ما اشتباه می‌گفتم یا وقتی با یکی بودم اون یکی زنگ می‌زد و این می‌فهمید... اما دیگه به‌تدریج باتجربه‌تر شدم و یاد گرفتم که به این راحتی سوتی ندم." (فریب عاشقانه)

هدف مردها از روابط ضدعاشقانه، در مرحله اول، رسیدن به تنوع جنسی است. در صورت کامیاب‌نشدن و حتی گاهی به‌صورت موازی، اهدافی دیگر را نیز در برنامه‌های خویش قرار می‌دهند، اما زن‌ها معمولاً به دنبال اهداف مالی‌اند و فریب را به سمت مسایل اقتصادی می‌برند.

امروزه روابط ضدعاشقانه عشق را به امری تجاری تبدیل کرده است؛ عشقی که می‌توان آن را دائماً به افراد متعدد عرضه کرد و تقاضای خدمات داشت. نکته مهم این است که تفاوت روابط عاشقانه و روابط ضدعاشقانه فقط در ذهن سوژه است. رفتار بیرونی این دودسته شباهت‌های بسیاری به یکدیگر دارند و همین امر سبب می‌شود بسیاری از افراد بی‌تجربه، به‌راحتی فریب بخورند و عشق خود را به بهایی اندک بفروشند و کینه‌ای شدید به جنس مخالف و هرگونه روابط عاشقانه پیدا کنند و خود در مرحله بعد، برای انتقام از جامعه به سمت روابط ضد عاشقانه کشیده شوند.

شیرین 24ساله، لیسانس و غیر شاغل می‌گوید:

"اکثر پسرا فقط به خودشون فکر می‌کنن (فرآیند تعمیم ارزیابی منفی از جنس مخالف) فقط کافیه یه کم باهاشون خوب باشی تا ببینی به چه سرعتی می خوان ازت سوء استفاده کنن (احساس فریب). با اونا باید مثل خودشون برخورد کرد (شکل‌گیری دیدگاه‌های انتقام گرایانه) ... با نفر قبلی که بودم ازش یه سکه کندم و یه عطر گرون. سکه رو برای تولدم گرفت."

 سعیده؛ 22ساله، لیسانس و غیرشاغل می‌گوید:

 "به بهونه ایام خاص، چیزای خوبی می تونی از پسرا بگیری... من ماه تولدم تو هر رابطه‌ای دایم تغییر می‌کنه (عشق بهانه‌ای برای فریب اقتصادی). معمولاً بعد از چند هفته آشنایی و طرح رفاقت ریختن، یه جوری برنامه می‌ریزم که مثلاً بدون اینکه خودم بخوام، به صورت اتفاقی بفهمه که چند روز دیگه تولدمه و اون هم به‌هرحال اگه بخواد باهات بمونه مجبوره برای تو یه چیز درست‌وحسابی بخره دیگه." (فراجنسیتی شدن الگوهای فریب)

 

4.    روابط مبتنی بر عشق سیال

این نوع رابطه از متأخرترین الگوهای رابطه در زیرپوست جامعه شهری است. از نگاه سوژه‌های دسته جدید، عشق رمانتیک پیش از ازدواج یک ضعف عمده دارد و آن‌هم اینکه هرلحظه ممکن است هر یک از طرفین این رابطه را ترک کند. به همین سبب ناامنی عاطفی در این رابطه‌ها بسیار بالاست. نوعی ناپایداری که خود ریشه‌های اجتماعی و اقتصادی متنوعی دارد. لذا به‌تدریج بسیاری از افراد به تجربه دریافته‌اند که برای رابطه‌ای احتمالاً ناپایدار انرژی عاطفی چندانی نگذارند که در زمان جدایی آسیب چندانی نبینند. از طرفی تعهدات متقابل در حالت پیشین عامل محدودکننده برای سوژه‌های جدید پنداشته می‌شود. این عامل در کنار عوامل دیگر زمینه شکل‌گیری عشق سیال را در جامعه فراهم کرده‌اند.

عشق سیال محصول دوران مدرنیته متأخر و رویکردهای پسامدرن در غرب است. در این الگوی جدید مفهوم عشق بازتعریف شده و در قاب نسبیتی شدید قرارگرفته است. این الگوی جدید از رابطه تعهدهای سخت‌گیرانه و مطلق رایانه عشق رمانتیک را نقض می‌کند و منکر ضرورت روابط صمیمانه و متعدانه است.

از طرف دیگر فضای غالباً روشن فکرانه آن از فریب گریزان است. به همین سبب ویژگی عشق سیال نه رفتن به سمت الگوهای پنهان‌کاری، بلکه چندهمسری آشکار است و هدف آن تنوع بیشتر، تعهد کمتر و آزادی بیشتر در رابطه‌هایی است که صورتی نسبتاً دوستانه دارند.

در روابط مبتنی بر عشق سیال مانند روابط عاشقانه و ضدحال عاشقانه روابط جنسی با پول خریدوفروش نمی‌شوند. هرچند، در این روابط عنصر پول حضوری مشخص دارد اما نه آشکارا به منزله ابزاری مادی و شی واره بلکه به منزله ابزاری کارکردی و عاطفی به نمایش در می‌آید. در این روابط پول بیشتر در قالب صورت‌هایی چون هدایای متقابل حضور و نمود دارد.

از این نکته نیز نباید غافل ماند که عشق سیال در واقع عشق نیست؛ که رابطه‌ای دوستانه است. در الگوی جدید عشق ضعیف و رقیق می‌شود، اما هم چنان در قالب‌هایی دیگر به حیات خود ادامه می‌دهد. انسان با تفکر پسامدرن عشق نمی‌ورزد که مهر می‌ورزد و طرفدار دوستی است و نه صمیمیت‌های شدید. بخشی از وجود را می‌دهد و نه کل آن را. او می‌کوشد تعداد بیشتری را به میزان کمتری دوست بدارد. چراکه این عمل را نوعی بیمه می‌داند. بیمه‌ای در مقابله با آفت‌های عشق رمانتیک پیش از ازدواج در دوران معاصر.

(در همین زمینه: همه ناگفته‌ها از "عشق در دنیای معاصر" از منظر جامعه‌شناسی)

بیتا، 22 ساله، لیسانس و شاغل می‌گوید:

"من اول خودم رو دوست دارم و برای طرفم هر کاری نمی‌کنم. قرار نیست همه چیزم رو به پای اون بریزم (شکل‌گیری الگوهای فردیگرایی شدید)... باید طرفم خیلی ویژگی‌های خاص داشته باشه تا ازش خوشم بیاد.... از هرکسی برای یه چیزی خوشم می‌آد. یکی رو به خاطر این‌که اهل کتابه، یکی اهل شعرو سینماست، بعضی‌ها رو هم به‌خاطر مسائل جنسی." (جست‌و‌جوی انواع نیازها در افراد گوناگون، پیدایش دوستی‌های متکثر)

مسعود، 28 ساله، فوق‌لیسانس و شاغل می‌گوید:

"من با خیلی از دخترها دوستم (احساس تعلق عاطفی)، ولی در واقع با هیچ‌کدومشون هم نیستم (دوستی‌های متکثر) و نمی‌ذارم رابطه‌ام با اونا خیلی صمیمی بشه. اگه کسی بخواد خیلی نزدیک بشه، جلوش رو می‌گیرم (ناپایداری شدید، نداشتن تعهد)... شده تو یه هفته، با چهار نفر مختلف رابطه داشتم؛ اما هیچ تعهد خاصی هم بین ما نبوده و نیست." (روابط دوستانه جایگزینی برای روابط عاشقانه)

قرار گرفتن در موقعیت عشق سیال، در بسیاری از سوژه‌های این دسته، نه الزاماً امری دفعی که «مرحله نهایی» از شکل‌گیری تغییرات ذائقه جنسی در آنان بوده است؛ شیوه و مرحله‌ای از رابطه که فقط عده معدودی از سوژه‌های فعال در روابط پیش از ازدواج در آن قرا دارند و بسیاری از سوژه‌های دیگر، به علل متفاوت و جذابیت‌های گوناگون الگوهای پیشین، در آن دسته‌ها باقی می‌مانند.

افشین، 30 ساله، فوق‌لیسانس و شاغل می‌گوید:

"ببین، یه حالت روان‌شناختی داره. وقتی تو با یه نفر وارد رابطه‌ای بشی که عاشقانه جلو بره. عاطفه داشته باشه، مخصوصاً اگه دوره‌اش یه مقدار طولانی بشه، کندن و قطع کردنش برات خیلی سخت می‌شه (عشق رمانتیک مقدمه عشق سیال)، ولی اگه رابطه اولیو دومی رو بتونی رد کنی، دیگه از این به بعد رابطه عاشقانه برات عادی می‌شه، ولی واجب. یعنی این‌که دیگه نمی‌تونی تنها باشی، چون تنهایی خیلی بیش‌تر از اون حالتی که قبلاً با کسی نبودی تو رو اذیت می‌کنه ولی، درعین‌حال، نمی‌تونی هم فقط با یک نفر باشی و به اون عشق بورزی." (عادی شدن عشق، شکل‌گیری روابط دوستانه متکثر)

دست‌یابی به یک مدل سنخ‌شناسانه

به گزارش مهرخانه، اگرچه شناسانایی و دسته‌بندی الگوهای متفاوت روابط جنسی پیش از ازدواج از طریق تحقیقات کیفی میسر است، تعیین سهم و وزن هریک از دسته‌های مذکور در لایه‌های پنهان روابط شهری مستلزم تحقیقات کمی و کیفی توأمان است که از عهده این تحقیق، به تنهایی خارج است.

با توجه به شناخت الگوهای گوناگون روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران، آن‌ها را می‌توان به شش دسته تقسیم کرد:

 1. روابط آزاد (الگوهای روسپی‌گری)؛

 2. روابط صیغه‌ای؛

 3. روابط مبتنی بر فریب؛

 4. روابط دوست‌دختر-دوست‌پسر؛

 5. روابط هم‌خانگی؛

 6. روابط مبتنی بر عشق سیال.

 

اگر بخواهیم الگوهای متفاوت روابط جنسی پیش از ازواج را با اصطلاحی توصیف کنیم که در مطالعات فرهنگی و جامعه‌شناختی در زمره پرکاربرترین اصطلاحات است، باید بگوییم که این روابط انواع متعددی از «گفتمان» را پدید می‌آورند.

براین اساس، این «شش دسته الگو» در سه گونه «گفتمان» متفاوت تفکیک می‌شوند: 1. «گفتمان پیشامدرن» (دسته‌های اول و دوم)؛ 2. «گفتمان مدرن» (دسته‌های سوم، چهارم، و پنجم)؛ و 3. «گفتمان پسامدرن» (دسته ششم).

این سه نوع گفتمان، سه گونه رویکرد فکری و رفتاری متفاوت‌اند که در کنار هم، درون جامعه ایرانی حضور دارند. میزان امکانات در دسترس و جامعه‌پذیری متکثر سوژه‌های گوناگونی را در جامعه بازتولید کرده است؛ سوژه‌هایی که «نیاز مشترک» را به «گونه‌های متفاوتی» پاسخ می‌گویند.

لازم به ذکر است این پژوهش با عنوان کامل "سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران" توسط دکتر محمدتقی آزادارمکی انجام شده و سال 1390 در فصلنامه جامعه‌پژوهی فرهنگی منتشر شده است.

 

حق حبس در نکاح

شورای فقهی معاونت پژوهش مجلس شورای اسلامی، به بررسی ابهامات ماده 1085 و 1086 قانون مدنی درباره مسئله حق حبس در نکاح پرداخته است و آن را ضمن گزارشی ارائه نموده است.

بر اساس ماده 1085 قانون مدنی، زن می‌تواند تا زمان پرداخت مهریه از سوی زوج، از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند، مشروط بر اینکه مهر وی حالّ باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود و این امکان امتناع از انجام تعهد تا ایفای تعهد طرف مقابل در عقود معاوضی"حق حبس" نامیده می‌شود.

بر این ماده و ماده بعدی آن ابهاماتی وجود دارد که عبارتند از محدوده حق حبس زوجه، وضعیت حق حبس در فرض اعسار زوج، حق حبس در فرض تقسیط مهریه، سقوط حق حبس در فرض تمکین به کمتر از آمیزش، حق نفقه در فرض اعمال حق حبس و اعسار زوج

فایل pdf مفصل (59 صفحه‌ای) آن را می‌توانید دانلود کنید.

دریافت

۱۱میلیون جوان، در آستانه ازدواج قرار دارند/ ۸۰درصد مطلقه‌ها زیر ۳۰سال هستند

گلزاری:  ۱۱میلیون جوان، در آستانه ازدواج قرار دارند/ ۸۰درصد مطلقه‌ها زیر ۳۰سال هستند

معاون وزارت ورزش وجوانان اعلام کرد: هم اکنون، ۱۱ میلیون جوان کشور در آستانه ازدواج قرار دارند. به گزارش گروه اجتماعی "خبرگزاری دانشجو" معاون امورساماندهی جوانان وزارت ورزش و جوانان گفت: بیکاری و مشکلات معیشتی جزء علتهایی است که موجب شده بیشتراین افراد اقدام بـه تـشکیل خانواده نکنند.

گلزاری افزود: ازدواج جوانان ازمباحثی است که حاشیه هایی را هم درجامعه ایجادکرده است که از جمله آنها فعالیت غیرمجاز 300 سایت همسریابی درکشوراست.

وی گفت: باوجود پیگیری این سازمان و همکاری پلیس فتا به تعداد این سایتها افزوده می شود.

20 درصد ازدواج ها منتج به طلاق/ 80 درصد مطلقه ها زیر 30 سال

معاون امورساماندهی جوانان وزارت ورزش وجوانان همچنین،  افزود: سالانه 800 هزار واقعه ازدواج  درکشور ثبت می شود که 20 درصد آن به منتج به طلاق می شود.

گلزاری افزود: متاسفانه 80 درصد مطلقه ها درسن زیر30 سال قراردارند و50 درصد طلاق ها هم در 5 سال اول زندگی روی می دهد که اغلب آنها مهارت های کافی برای آغاز وتشکیل زندگی راندارند.

معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان گفت:هم اکنون 23 میلیون جوان 15 تا30 ساله درکشور وجود دارد که  تلاش و دغدغه دولت رفع مشکل بیکاری آنهاست .

نکاح در چه شرایطی خودبه‌خود فسخ می‌شود؟

نظر فقها/ نکاح در چه شرایطی خودبه‌خود فسخ می‌شود؟

ازدواج صورت‌گرفته میان زن و مرد، برای منقضی شدن، همیشه نیازمند طلاق نیست؛ گاهی این اتفاق به سبب وجود اسبابی به خودی خود صورت می‌گیرد و نکاح، فسخ می‌شود.

به گزارش مهرخانه، فسخ نکاح یکی از مسایلی است که بسیاری از زوجین از آن اطلاعی ندارند و نسبت به آن ناآگاه هستند؛ درحالی‌که یکی از اسباب شرعی از بین رفتن نکاح و پایان رابطه زوجیت است. لذا مروری بر این موارد و استفتائات صورت‌گرفته در این زمینه، ضروری است.

فسخ یا طلاق؟

سؤال: در مواردى که زوج یا زوجه حق فسخ عقد را دارند، آیا فسخ طلاق حساب می‌شود؟

پاسخ: آیات عظام گلپایگانی و فاضل‌لنکرانی می‌فرمایند: در مورد فسخ به طلاق احتیاجى نیست، ولى فسخ طلاق محسوب نمی‌شود و احکام طلاق را ندارد.

 

آیت‌الله بهجت نیز می‌گویند: اگر زن یا مرد، به سبب یکى از عیوب که در رساله ذکر گردیده است، عقد را به هم بزند، از هم جدا می‌شوند و طلاق لازم نیست.

 عدم بکارت دختر

سؤال: آیا باکره‌نبودن دختر، سبب فسخ نکاح می‌شود؟

پاسخ: آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند: عیب مذکور به خودى‌ خود موجب فسخ نکاح نیست. آیت‌الله بهجت نیز می‌فرمایند: ضمن عقد شرط نشده و یا عقد مبنى بر ثبوت آن نبوده، باعث خیار نمی‌شود. آیت‌الله مکارم‌شیرازی در توضیح این مطلب می‌فرمایند: در صورتى‌که شرط بکارت کرده باشد، حق فسخ دارد.

سؤال: آیا از اطلاق عقد و عرف و قرائن، می‌توان شرط بکر بودن را استنباط کرد؟

پاسخ: آیت‌الله مکارم‌شیرازی معتقدند: معمولاً در محیط‌هاى ما، شرط بکارت به عنوان یک شرط ضمنى و از پیش توافق‌شده است و معناى فسخ این است که بگوید من عقد را فسخ کردم یا به هم زدم و به هر زبانى باشد، کافى است. اما آیت‌الله صافی‌گلپایگانی پاسخ می‌دهند: مجرد اطلاق عقد، مفید شرط بکر بودن زوجه نیست؛ بلکه موقوف به اشتراط در متن عقد و مذاکره قبل از عقد و واقع ساختن عقد مبنیاً بر آن است، که در صورت دوم هم حکم اشتراط در متن عقد را دارد.

 

عقیم بودن مرد

سؤال: آیا عدم توانایى مرد براى بچه‌دارشدن مى‌تواند باعث فسخ ازدواج شود؟

پاسخ: آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند: این مورد از موارد فسخ نیست، بلکه جدایى زن در وضعیت مذکور، نیاز به طلاق دارد و طلاق در اختیار مرد است و زن در صورتى‌که ادامه زندگى براى او عسر و حرج باشد، مى‌تواند به حاکم شرع مراجعه نماید.

سؤال: زن و مردى پس از چند سال ازدواج بچه‌دار نشدند، دکتر تشخیص داده است که عیب از جانب مرد بوده است و اکنون زن می‌گوید شوهرش فاقد بیضه است و بچه‌دارنشدن آنها بدین جهت است. در این صورت آیا زن می‌تواند عقد را فسخ کند؟

پاسخ: در پاسخ به این سؤال آیت‌الله مکارم‌شیرازی می‌فرمایند: در صورتى‌که آگاهى بر این امر نداشته است، مى تواند فسخ کند؛ مگر این که بعد از آگاهى راضى شده و با او زندگى کرده باشد.

آیت‌الله بهجت نیز معتقدند: اگر تأخیر فسخ به جهت جهل به خیار یا جهل به فوریت آن بوده است، زن خیار فسخ دارد.

آیت‌الله فاضل‌لنکرانی نیز چنین توضیح می‌دهند: اگر مقصود این باشد که بیضتین او را کشیده‌اند یا کوبیده‌اند یا اصلاً نداشته باشد، زن حق دارد عقد را فسخ کند.

سؤال: اگر مردى قبل از ازدواج از نزدیکى عاجز باشد و زن بعد از مراسم عروسى بفهمد و فوراً عقد و نکاح را به هم نزند و از شوهر جدا نشود، آیا در این صورت زن می‌تواند بدون طلاق شوهر کند؟

پاسخ: آیات عظام مکارم‌شیرازی و بهجت می‌فرمایند: در این موارد، زن باید به حاکم شرع مراجعه کند و حاکم یک سال به مرد مهلت می‌دهد؛ اگر درمان شد، ازدواج باقى است؛ در غیر این صورت، زن می‌تواند نکاح را فسخ کند و احتیاج به طلاق نیست.

آیت‌الله مکارم‌شیرازی ادامه می‌دهند: به فرض که مرد بعد از آن هم خوب شود، قابل بازگشت نیست؛ مگر به صورت ازدواج جدید.

 

جنون یکی از زوجین

سؤال: هرگاه پس از ازدواج، زن بفهمد شوهر دیوانه بوده، حق فسخ دارد یا نه؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت می‌فرمایند: اگر بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است، می‌تواند عقد را به هم بزند.

آیت‌الله نوری‌همدانی نیز می‌نویسند: در فرض مسئله، زوجه حق فسخ نکاح را دارد؛ چه اینکه قبل از عقد مجنون بوده و زوجه نمی‏دانسته یا اینکه بعد از عقد جنون عارض زوج شود؛ و اگر مقاربت صورت گرفته است، زوجه استحقاق تمام مهر را دارد و اگر مقاربت صورت نگرفته است، استحقاق چیزی را ندارد.

سؤال: دخترخانمى ازدواج کرده و پس از آن طبق نظر متخصصان و اقرار خانواده و خود دختر، معلوم شده است که قبل از ازدواج داراى مرتبه‌اى از جنون بوده، و اکنون ادامه زندگى با ایشان غیرممکن است. آیا شوهر حق فسخ دارد؟ و در صورت فسخ، آیا زوجه مستحق مهرالمثل است، یا مهرالمسمى؟

پاسخ: آیت‌الله مکارم‌شیرازی معتقدند: شوهر حق فسخ دارد؛ ولى اگر دخول واقع شده باید مهرالمسمى را بپردازد. آیت‌الله فاضل‌لنکرانی نیز می‌فرمایند: اگر ثابت شود که بیمارى جنون است و مرد هم هیچ اطلاعى نداشته است، مى تواند نکاح را فسخ کند.

سؤال: اگر چنان‌چه زوج یا زوجه کسى دچار جنون گردد که در زمان وقوع عقد وجود نداشته است و جنون نام‌برده نیز به تأیید پزشکى قانونى و اطباء معالج نیز رسیده باشد، طبق موازین شرع مقدس اسلام آیا زوج در زمان جنون زوجه، حق فسخ نکاح را دارد یا خیر و در صورت فسخ نکاح در زمان جنون از طرف زوج، آیا این فسخ صحیح است و حقى که زوجه بر گردن زوج دارد که باید زوج به او بدهد چیست؟

پاسخ: آیت‌الله بهجت می‌فرمایند: اگر به حد جنون باشد، زن خیار فسخ دارد. آیت‌الله صافی‌گلپایگانی نیز می‌فرمایند: در فرض سؤال که جنون بعد از عقد واقع شده است، اگر زوج دیوانه شده، زوجه حق فسخ دارد؛ پس اگر وقوع جنون بعد از نزدیکى و انجام عمل زناشویى بوده، باید مهریه زوجه از مال زوج، با اجازه مجتهد جامع‌الشرایط پرداخته شود و اگر قبل از نزدیکى مجنون شده است، زوجه مهر ندارد و اگر زوجه بعد از وقوع عقد مجنونه شده، زوج حق فسخ ندارد و جدایى با طلاق حاصل می‌شود. واللّه العالم.

تدلیس

سؤال: خواهشمند است نظر خود را راجع به تدلیس ازدواج به طور مشروح بیان فرمایید. آیا پنهان کردن نقص؛ مانند کچلى کلى، یا موضعى، کم‌پشت، یا خالى بودن قسمتى از موهاى سر در زن موجب حق فسخ براى مرد می‌شود؟

پاسخ: آیت‌الله مکارم‌شیرازی در این زمینه می‌فرمایند: هرگاه در موقع خواستگارى معایب خود را عمداً بپوشاند و خود را غیر از آنچه هست نشان دهد، مصداق تدلیس است و شوهر پس از اطلاع، حق فسخ دارد.

آیت‌الله خامنه‌ای نیز می‌فرمایند: اگر وجود صفت کمال یا سلامت از عیوب و نقایص در ضمن عقد، شرط یا دختر توصیف به آن شده باشد و یا قبل از عقد ذکر گردیده و عقد مبنى بر آن واقع شده باشد و سپس خلاف آن ثابت شود، زوج حق فسخ عقد را دارد و اگر دخول شده و مُدَلس (فریب‌دهنده) زوجه بوده، استحقاق مهر را ندارد و اگر مُدَلس غیرزوجه بوده، مهرالمسمى (مهریه‌اى که هنگام عقد مشخص شده است) را استحقاق دارد و زوج بعد از پرداخت مهر به زوجه، مى‌تواند به مُدَلس رجوع و از او اخذ کند.

سؤال: قبل از عقد، پدر دختر سلامتى چشم شوهر را شرط مى کند و پدر شوهر قول سلامتى چشم فرزند خود را مى دهد و عقد بر همین اساس به اعتماد بر حرف پدر شوهر جارى می‌گردد. پس از 6 ماه و قبل از دخول کشف می‌شود بطلان ادعاى پدر شوهر و اینکه فرزندش کور و نابینا بوده است و پدر شوهر تدلیس کرده است. آیا دختر حق فسخ عقد را دارد یا خیر؟ و در صورت وجود چنین حقى از براى دختر، آیا مستحق مهریه می‌شود یا خیر؟

پاسخ: آیت‌الله صافی‌گلپایگانی معتقدند: در فرض سؤال که عقد مبنیاً بر سلامت چشم واقع شده و بعد کشف خلاف شده است، دختر می‌تواند عقد را فسخ کند و با عدم تحقق دخول، استحقاق مهریه ندارد و در نزاع موضوعى مرافعه شرعیه لازم است.

منبع:http://mehrkhane.com