حق زوجه بر اشتغال و رابطه آن با ریاست شوهر بر خانواده در فقه امامیه و نظام حقوقی ایران

 منبع :نشریه فقه و حقوق خانواده

مقاله 5، دوره 20، شماره 62، بهار و تابستان 1394، صفحه 95-122  

نویسندگان

محمد روشن1 ؛ محمد صادقی 2 ؛ فضه سادات حسینی3

1استادیار گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی

2کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه امام صادق7(نویسنده مسؤول)

3دانشجوی دکتری مطالعات زنان (حقوق زن در اسلام) دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

 نظام حقوق مالی زوجیت در ایران، به تبع فقه امامیه، حول محور ریاست شوهر بر خانواده شکل گرفته است. نوشتار حاضر ضمن مفروض دانستن این رویکرد، به رابطه میان اشتغال زوجه و ریاست مرد بر خانواده می­پردازد. مسأله اصلی این است که قانون مدنی در ماده 1117، به زوج در ممانعت زوجه از شغل معین، اختیار داده است. این تجویز قانونی با حق اشتغال زوجه و حقوق مالی مترتب بر آن، ظاهراً در تنافی است؛ مگر آن که در جمع میان اشتغال زن با ریاست مرد بر خانواده، بپذیریم که علی­رغم آن که ریاست شوهر بر خانواده، قاعده‌ای آمرانه و از آثار ازدواج بر روابط زوجین است، زوج نمی‌تواند از موقعیتی که قانون برای او درنظر گرفته‌است سوء استفاده کند؛ که اگر چنین کند، عمل وی مصداق سوء معاشرت و مخالف ماده 1103 قانون مدنی خواهد بود. صرف نظر از این توجیه، رویکرد فعلی به اصل ریاست شوهر بر خانواده در برخورد با حقوق مالی زوجه و آثار آن در حقوق موضوعه ایران، گاهی واقعیت­های اجتماعی را نادیده می­انگارد و از این جهت، تزاحماتی را در پی می­آورد. به گونه­ای که موجب برخی آثار مانند سوق دادن نظام مالی زوجیت به سمت شبه مشارکتی، مقبولیت بیش‌ترِ نکاح موقت و عدم تمایل به ازدواج با نکاح دایم می­شود؛ زیرا این تصور پیش می‌آید که ازدواج با نکاح دایم، موقعیت شغلی و استقلال مالی زوجه را تهدید می­کند.

اصل مقالهدریافت

کد مقاله:1

متن قانون حمایت خانواده مصوب1391 به همراه آیین نامه اجرایی آن

آیین نامه اجرایی قانون.دریافت

متن قانون حمایت خانواده.دریافت

ترجمه کتاب طلاق تحریر الوسیله امام خمینی

مجموعه حاضر ترجمه کتاب طلاق از تحریر الوسیله حضرت امام خمینی است که برای آزمون سردفتری طلاق تهیه شده است.دریافت

پرسش و پاسخ فقهی و حقوقی

سوال

با سلام و خسته نباشید اینجانب در سال 90 محکوم به پرداخت مهریه به میزان هر 3 ماه یک عدد سکه گردیدم ومدت 4 سال با همسرم دچار اختلاف شدید هستیم ماهیانه 120 هزارتومان هم نفقه به ایشان پرداخت میکنم سوال اینجاست که آیا میتوانم به استناد حکم اعسار از پرداخت یکجا مهریه همسرم را طلاق بدهم یا نه می بایست تمام مهریه را که514 عذذ سکه است را نقدا پرداخت نمایم ضمنا درامد اینجانب ماهیانه حدود 400 هزار تومان میباشد ممنون.

1390/12/14 : تاریخ ارسال

پاسخ

اولاً زوج باستناد ماده 1133 قانون مدنی هر وقت بخواهد می تواند با رعایت حقوق مالی زوجه او را طلاق دهد.ثانیاً با توجه به اینکه حکم قطعی اعسار و تقسیط صادر شده است می توانید او را با توجه به حکم اعسار صادره مهریه طلاق دهید و دادگاه شما را بر مبنای حکم اعسار و تقسیط مکلف به پرداخت اقساط در طلاق می کند

منبع : http://www.moshaver129.ir

نحوه ی اجرای عقد دائم شرعی

شرایط صحت نکاح:۱- رضایت و حضور ولی زن در نکاح ۲- وجود دو شاهد برای نکاح(مستحب) ۳- رضایت دختری که نکاح می‌شود. 4- قصد انشا زوجیت (ایجاد ما لم یوجد) در بین زوجین شود. 5- مهریه و شروط گفته شود.

عقد ازدواج دائم

بعد از گرفتن اذن از پدر دختر، دعای ( اللهم کن لولیک ... ) به ضمیمه (اللهم مُنَّ علینا بظهور ولیک وعجل له بالفرج والعافیة و النصر)

گرفتن وکالت از دوشیزه:

* به مبارکی و میمنت پیوند آسمانی عقد ازدواج دائم و همیشگی بین دوشیزه محترمه سرکار خانم . . . . . . . . و آقای ....................... منعقد و اجرا می گردد.

* دوشیزه محترمه مکرمه سرکار خانم ..........................

آیا بنده وکیلم شما را به عقد زوجیت دائم و همیشگی آقای ........................ به صِداق و مهریهٔ: یک جلد کلام الله مجید

یک جام آینه، یک جفت شمعدان

یک شاخه نبات

و مهریه معین ضمن العقد و بقیه به تعداد ...... سکهٔ طلای تمام بهار آزادی رایج در جمهوری اسلامی ایران که تماماً به ذِمهٔ زوج مُکَرّم دِین ثابت است و عِندَالمُطالِبِه به سرکار عالی تسلیم خواهند داشت.

و شروطی که مورد توافق طرفین بوده در آورم.

آیا بنده وکیلم؟

گرفتن وکالت از مرد:

* جناب آقای ....................... آیا از طرف شما وکالت دارم که ایجاب موکّله ی خود، خانم .. . . . . .   با مهریه و شرایط ذکر شده قبول نمایم.

آیا بنده وکلیم؟

 

 بعد از گرفتن وکالت از عروس و داماد خطبه عقد بشرح ذیل جاری می شود:

خطبه عقد

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدُ ِلله الذی أحَلَّ النِکاحَ و حَرَّمَ السّفاحَ و الزِّنا، و اَلَّفَ بینَ القلوب بعدَ الفِراق و الشِقاق، و آنسَهُم بالرأفه و الصَلاحِ، ثم الصّلوهُ و السلام علی سیدنا محمدٍ و آله البَرَرهِ الکرام.

و قال اللهُ تبارک و تعالی : وَ اَنْکِحُوا آلْاَیامی مِنْکُمْ وَ الصّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ اِمائِکُمْ اِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللهُ مِنْ فَضْلِهِ وَاللهُ واسِعٌ عَلیمٌ (نور آیه 32) وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّةً وَرَحْمَةً إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿۲۱﴾

و قال رسول الله ( صلی الله علیه و آله ): النِّکَاحُ سُنَّتِی فَمَنْ رَغِبَ عَنْ سُنَّتِی فَلَیْسَ مِنِّی‏. و قال (ص): مَنْ تَزَوَّج فَقَدْ أَحرَزَ نِصفَ دینِهِ فلیَتّقِ اللهَ فی النِصفِ الباقی.

صیغه عقد به فارسی و عربی (باید به قصد انشاء زوجیت خوانده شود.)

- به عقد دائم شرعی، موکله ی خود (دوشیزه:. . . . . . . . . . . . . . ) را به اذن پدرشان بر این  مهریه  معین شده و مورد توافق، به عقد دائم موکل خود ( آقای: . . . . . . . . . . . . . . . )  درمی آورم.

- این ازدواج را برای موکل خودم طبق مهریه ی تعیین شده قبول کردم.

أنکحتُ مُوکِّلَتی مُوکِّلِی علی المهر المعلوم  .  .  . قبلتُ النّکاحَ لمُوکّلی علی المهر المعلوم

زوّجتُ مُوکِّلَتی بمُوکِّلِی علی الصداق المعیَّن .  .  .  قبلتُ التزویج والزواج لموکلی علی الصداق المعلوم

متّعتُ مُوکِّلَتی مُوکِّلِی علی الصداق المعلوم .  .  .  قبلتُ التمتیع لموکلی علی الصداق المعلوم

أنکحتُ و زوّجتُ مُوکِّلَتی بمُوکِّلِی علی المهر المعلوم مع شرائط المذکوره .  .  .  قبلتُ النکاحَ و التزویجَ والزِواجَ لموکلی علی المهر المعلوم مع شرائط المذکوره.

أنکحتُ و زوّجتُ مُوکِّلَتی من موکلی علی المهر المعلوم .  .  . قبلتُ النکاح و التزویج لموکلی علی المهر المعلوم

بإذنها و إذن ابیها أنکحتُ و زوّجتُ و متّعتُ مُوکِّلَتی موکلی علی المهر المعلوم .   .  . قبلتُ النکاحَ و التزویجَ و الزِواجَ و التَمتیعَ لموکلی علی المهر المعلوم

زوَّجتُها بإذنها و إذن أبیها مُوکِّلَتی لموکلی علی الصداق .  .  . قبلتُ النکاح و التزویج والزِواجَ و التمتیعَ لموکلی علی المهر المعلوم.

الحمدلله رب العالمین

دعای پایان عقد

اللهم انصُرِ الاسلامَ و اهلَه واخذُلِ الکفرَ و اهلَه و شَتِّت شَملَهم و فَرِّق جمعَهم و قَلِّب تَدبیرَهم. اللهم ألِّف بینَهما کما ألَّفتَ بین آدمَ و حوا، اللهم ألِّف بینهما کما ألَّفتَ بین ابراهیمَ و سارا، اللهم ألِّف بینهما کما ألَّفتَ بین موسی و صَفورا، اللهم ألِّف بینهما کما ألَّفتَ بین محمد و خدیجهَ الکبری، اللهم ألِّف بینهما کما ألَّفتَ بین علی و فاطمهَ الزهرا علیهما السلام، اللهم طَیِّب نسلَهما واجعَلهما ملازمین لِمحمدٍ و آله الطیبینَ الطاهرینَ و اجعَلهُما ممَّن قُلتَ فیهم : اُدْخُلُوا الْجَنَّةَ أَنتُمْ وَأَزْوَاجُکُمْ تُحْبَرُونَ (زخرف ، 70)

اللهم اخلُف لهما ولداً صالحاً و أوسِع فی رزقهما إنک واسع علیم. اللهم انی اُعیذُهما بک و ذریتَهما من الشیطان الرجیم بحق محمدٍ و آله الطاهرین.

منبع: 313 http://dastan.vcp.ir

درخواست ازدواج دختر از پسر و نگاه اجتماع

در بین مردم این رسم از دوران بسیار قدیمی رواج بوده است که خواستگاری باید از سمت پسر باشد و دختر به این درخواست جواب خواهد داد. باید گفت اگر چه در شرع مسأله  خواستگاری دختر از پسر حرام نیست، اما مناسبات جهان هستی و نیروهای غریزی و همچنین سنت‌های حاکم بر روابط اجتماعی این موضوع را به صلاح خانواده نمی‌داند.

برداشت اول

خیلی‌های‌مان کلیپ دخترک عاشق‌پیشه را در شبکه‌های اجتماعی دیدیم. کدام دختر؟ همان دختر جوانی که با مادرش به خواستگاری محمدرضا گلزار رفت، آن هم درست وسط جمعیت. دختری که برخلاف عرف و شرایط جامعه، تابوی خواستگاری دختر از پسر را شکست، آن هم چه شکستنی؛

صاف رفت و دستش را گذاشت روی سوپراستار سینمای ایران. نه این‌که این موضوع شدنی باشد یا نباشد، یا اگر یک روز شنیدیم آقای سوپراستار پای سفره عقد نشسته بیایید و بگویید نفوس بد زدی، دیدی گلزار جواب «بله» داد. چه می‌دانیم پیشگو که نیستیم و شاید به قول دخترک که به شک افتاده بود «آقای گلزار دارد به این موضوع فکر می‌کند».

برداشت دوم

قبل از این‌که به ادامه گزارش بپردازیم باید اعتراف کنم که وقتی برای نخستین‌بار این کلیپ را دیدم، قلبم به تپش افتاده بود، می‌دانستم این دختر قطعا جواب مثبت نمی‌شنود و چقدر ضایع خواهد شد. اصلا دلم نمی‌خواست خواستگار گلزار باشد؛ حس می‌کردم او با این کارش آبروی دخترها را می‌برد.

بعدش هم واکنش‌های مردم همین بود انگار آبرو و هویت زنانگی‌ام افتاده بود دست این دختر ناشناس. اما حالا که به شکل جدی، زوایای این موضوع را واکاوی می‌کنم؛ نتیجه‌گیری‌ام از ماهیت این کار دستخوش تغییر شده است.

نسل به نسل

نسل آخری‌ها یعنی بچه‌های دهه‌های ٧٠ و ٨٠ جامعه فاز فکری‌شان خیلی فرق می‌کند، آنها را از همین شبکه‌های اجتماعی بیشتر می‌توان شناخت. جوانان و نوجوانانی که اغلب فراتر از نسل پدر و مادرهای‌شان فکر می‌کنند و برای آنها «تابوهای نشکسته» یعنی «اُمل بودن». با همه اینها هنوزدر جامعه ما خواستگاری دختر از پسر یک تابو تلقی می‌شود و همواره انتظار داریم تا مردها به خواستگاری زنان بروند. عده زیادی از مردم معتقدند درخواست ازدواج یک دختر از پسر سخت و سنگین است و دخترها اصلا تحمل «نه» شنیدن ندارند اما پسرهای بیچاره خودشان را برای «نه» شنیدن‌ها آماده کرده‌اند.

عده‌ای نظیر شیما که دانشجوی‌ سال اول نقاشی است نسبت به این سوال که آیا دخترها هم می‌توانند به خواستگاری پسرها بروند؟ واکنش سریعی دارد: «چرا ما نباید پسری‌رو بپسندیم؟ البته بگم که منم خودم جرأتش رو ندارم چون تا حالا این کار رو نکردم ولی اگه از پسری خوشم بیاد و حس کنم اون هم همین نظر متقابل رو داره، خودم پیشقدم می‌شم.»

نظر شکیبا ٣٢ ساله که دو نسل قبل از نسل آخری‌هاست هم بی‌شباهت به شیما نیست: «حق ازدواج کردن برای هر دوطرف باید به یک اندازه باشه. پسرها هم وقتی خواستگاری می‌کنند منتظر جواب از طرف دختر هستند و به نظر من جواب مثبت یا منفی‌دادن به پسر به شکلی شبیه به خواستگاری کردن یک دختر از پسره، فقط شکل کار فرق می‌کنه.

سهراب که بر سر دوراهی ازدواج با دختر مورد علاقه‌اش قرار دارد در این‌باره با خنده حرف می‌زند: «راستش من خودم الان به‌طور غیرمستقیم مورد خواستگاری قرار گرفتم. چند ماه پیش با یکی از همکلاسی‌های دانشگاهم آشنا شدم ولی هنوز چند ماه بیشتر از این آشنایی نمی‌گذره که بهم میگه خواستگار داره و من باید تکلیفش‌رو روشن کنم. درسته که من از اول به قصد ازدواج باهاش وارد رابطه شدم ولی به این زودی آمادگی ندارم که بشینم پای سفره عقد.»با این وجود صورت ‌مسأله اصلی همچنان این است که آیا جامعه و شرایط می‌توانند مسأله طرح ازدواج و انتخاب همسر آینده را از طرف دختر بپذیرد یا خیر؟

تبادل‌نظر در دنیای ارتباطات

گروه‌هایشان از چند‌سال پیش در فضای مجازی تشکیل شده است. از همان موقع‌ها که در فیلم‌های سینمایی سکانس‌های خواستگاری دخترها از پسرها نیز به تصویر کشیده شد. تالارهای گفت‌وگویی که درست دست گذاشته روی همین موضوع تا هم نظر دخترها گفته شود و هم پسرها.

«کیا با خواستگاری دختر از پسر موافق هستند» نام پنل بحث در یک سایت اینترنتی است. دختری ٢٢ساله که خودش را دانشجوی ترم آخر کارشناسی معرفی کرده مشکلش را این‌گونه مطرح کرده است: «من از جنبه‌های زیادی واقعا نیاز به یک همسر دارم که با او به آرامش برسم و دوست دارم به این نیازم از راه شرعی‌اش پاسخ بدهم ولی من یک دخترم و حق این‌که بروم سراغ کسی که می‌دانم همسر مناسبی می‌تواند برایم باشد را ندارم.سوالم از شما این است که چرا دختر وقتی احساس نیاز به ازدواج می‌کند مثل پسر نمی‌تواند اقدام و کسی را که مطابق میلش هست انتخاب کند؟»

کاربران زیادی برای این سوال کامنت گذاشته‌اند: «من در شرایطی که هنوز چنین فرهنگی در جامعه جا نیفتاده با موضوع خواستگاری دختر از پسر مخالفم. دلیلش واضحه چون زن‌ها اگه با جواب رد از طرف مقابلشون روبه‌رو بشن دچار سرشکستگی میشن و حتی اگر هم جواب مثبت بگیرن بعدا توی ازدواج با مشکل روبه‌رو میشن چون به ‌خاطر این‌که فرهنگش جا نیفتاده با کوچکترین اختلاف و مشکلی، از طرف شوهرشون سرکوفت می‌شنون.»بحث بین کاربران پرتلاطم است و هرکسی نظر یا تجربه شخصی‌اش را به اشتراک گذاشته؛ کاربری با آیدی «مجرد» نوشته: «به‌نظر من الان سایت‌های همسریابی به نوعی دارن همین کار رو می‌کنن. یعنی دخترهایی که عضو این سایت‌ها می‌شن در واقع دارن از پسرها خواستگاری می‌کنن.»

تینا در جواب به این کامنت گفته: «من فکر می‌کنم آدم وقتی کسی‌رو دوست داره باید ریسک کنه، حالا اگه اون طرف دختره دلیل نمیشه که سکوت کنه و منتظر بشینه تا ببینه طرف مقابلش چه تصمیمی برای زندگیش می‌گیره. حالا از سایت‌های اینترنتی بیایید بیرون، توی دنیای واقعی بپذیرید این ماجرا رو.» از این بحث‌ها و گروه‌ها در شبکه‌های مجازی کم نیست و دخترها و پسرها معمولا نسبت به چنین موضوعاتی واکنش نشان می‌دهند و در آخرین کامنت سحر با شکلک گریه نوشته: «بابا تو رو خدا این یک کار رو دیگه گردن خانوم‌ها نندازین!».

شناخت آدم‌ها از خودشان و این‌که قبول داشته باشیم که هر فردی با هر جنسیتی می‌تواند مرکز تصمیم‌گیری و ابراز نظر باشد باعث گسترده‌تر شدن میدان دید و دیدگاه‌های سنتی می‌شود. دوران مجردی بدون‌شک یک دوره زمانی و مرحله‌ای از عمر همه ما است و درحالی‌که خیلی‌ها معتقدند مسیر این دوره برای خیلی‌ها با ازدواج تغییر پیدا می‌کند، مرحله‌ای سرنوشت‌ساز است.

برخی از مردم زنانگی را به خاطر ظرافتش در تقابل با کارهای مردانه می‌دانند اما هیچ‌وقت نمی‌دانند که خودشان کارهای بین زن و مرد را تقسیم کرده‌اند و نسل‌های آینده درست مثل نسل دخترانی که این روزها تا بالاترین مقاطع تحصیلی دانشگاه می‌روند، پشت ماشین می‌نشینند، تنهایی سفر می‌کنند، هم‌پای مردان پا در عرصه‌های سیاست و قدرت می‌گذارند، نمی‌خواهند مفعول باقی بمانند؛ جسارتا می‌خواهند حق انتخاب شریک آینده‌شان را داشته باشند.

درخواست ازدواج دختر از پسر و نگاه اجتماع شکل روابط دختر و پسرها با گذشته‌ها فرق کرده است

دخترها هم حق انتخاب دارند

عبداللهی/ روانشناس :این روزها به‌واسطه تغییر قالب سنتی مراسم خواستگاری، روابط دختر و پسر نیز قبل از ازدواج با یکدیگر شکل می‌گیرد. به این معنی که جوانان ترجیح می‌دهند خودشان در محل کار، دانشگاه و دوستان و آشنایان‌شان به دنبال فردی بگردند که با او نقاط مشترک داشته باشند.

با این حال، در بین مراجعه‌کنندگانم دخترهایی هستند که در روابط قبل از ازدواج‌شان شکست خورده‌اند. خیلی از آنها سال‌ها زندگی‌شان را برای رابطه‌ای گذاشته‌اند که درنهایت طرف مقابل تصمیم نهایی را گرفته است. اغلب این دخترها به‌دلیل کمبود اعتماد به نفس احساس می‌کنند که بازیچه قرار گرفته‌اند و حالا هم باید بروند در خانه‌شان بنشینند تا یک مرد از در تو بیاید و از آنها خواستگاری کند.

در حالی که من در بسیاری از همین جلسه‌ها وقتی حرف‌های دوطرف یک رابطه را می‌شنوم، متوجه می‌شوم پسرها نیز به ازدواج تمایل داشته‌اند اما سوءتفاهم‌ها باعث شده تا مرد به‌خاطر جایگاهش غرور خودش را حفظ کند و درنهایت رابطه بی‌سرانجام بماند. این‌که یک دختر در طول رابطه‌ای که برای آشنایی بیشتربا طرف مقابلش برقرار کرده از معیارهای ازدواج و آینده حرف بزند نشانه بی‌حیایی نیست. خواستگاری کردن دختر از پسر به این معنی نیست که خانواده دختر گل و شیرینی بخرند و به خانه پسر بروند. این اتفاق نمی‌خواهد سنت‌ها را عوض کند اما وقتی شکل روابط دختر و پسرها با گذشته‌ها فرق کرده، می‌توان این جسارت را به دخترها نیز داد. آنها هم به همان اندازه که پسران برای آینده و زندگی مشترک‌شان سهم دارند، سهم دارند. دخترها نیز باید طبق یک شرایط خاص جرأت ابراز نظر و عقایدشان را داشته باشند. شاید یکی از اصلی‌ترین دلایلی که در سال‌های اخیر از سایت‌های همسریابی استقبال شد همین موضوع باشد، چرا که این سایت‌ها برای دختران این امکان را به وجود آوردند که آنها نیز یک پروفایل داشته باشند و بیوگرافی و مشخصات‌شان را در آن ثبت کنند.با همه اینها باید گفت هنوز این پدیده در جامعه جا نیفتاده است و هنوز پسرها به‌طور غریزی و ذاتی نمی‌توانند در جایگاهی قرار بگیرند که انتخاب شوند. درواقع هنوز از این‌که یک زن از آنها خواستگاری کند، احساس رضایت‌بخشی ندارند و تا زمانی که این موضوع برای هر دو طرف به‌عنوان یک امر عادی تلقی نشود و همچنان این حق برای مردها محفوظ باشد، شاید نتوان گفت به جز فرهنگسازی کار دیگری بتوان برای این موضوع انجام داد.

کاهش سن ازدواج با خواستگاری دختر از پسر

رضایی‌مقدم/ جامعه‌شناس: در رابطه با موضوع خواستگاری دخترها از پسرها بیشتر از این‌که دختران جامعه واکنش داشته باشند، مردان با این موضوع موافق نیستند. آنها تصور می‌کنند اگر دختری از آنها خواستگاری کند این معنی را می‌دهد که جای‌شان با زنان عوض شده یا اسطوره مرد بودن‌شان درهم‌می‌شکند. در سنت ما ایرانی‌ها از گذشته تاکنون مردها از زن‌ها خواستگاری کرده‌اند و این روش مرسوم بوده است. بنابراین نمی‌توان به یک‌باره این آیین و سنت را عوض کنیم. با این حال این‌روزها روابط آزادانه‌تر دخترها و پسرها به نوعی این موضوع را نشان می‌دهد که گاهی در دوستی‌ها و رفاقت‌هایی که بین‌شان اتفاق می‌افتد، دخترها حرف ازدواج را پیش می‌کشند و در واقع به نوعی از طرف مقابل‌شان خواستگاری می‌کنند.

رفتارها و انتظاراتی که ما تاکنون با آنها برخورد نداشته‌ایم شاید در بستر جامعه با آموزش و فرهنگ‌سازی شکلی که با هنجارها مغایرت نداشته باشد، بگیرند. این‌که ما به چه موضوعاتی ارزش دهیم و میزان قبح‌شان را تعیین کنیم ارتباط مستقیمی با فرهنگ آن جامعه دارد و نمی‌توان خواستگاری دختر از پسر را به کار خوب یا بد تعبیر کنیم، چراکه همه این نوع رفتارها بستگی به دیدگاه و پذیرش افراد جامعه دارد.

با همه اینها ازدواج یک امر پیچیده است که در قالب ضوابط اجتماعی در زندگی‌ها نقش بسزایی پیدا کرده، به همین خاطر تغییر شکل و نوع ازدواج برای خانواده‌هایی که به این موضوع نگاه سنتی دارند همراه با واکنش است. آنها هرگز دوست ندارند دخترشان به خواستگاری برود تا برای پسرشان خواستگار پیدا شود.

بنابراین باید به این مقوله نگاهی جامع داشت به این معنی که ما هرگز نمی‌توانیم باورهای مردم و اعتقادات‌شان را تغییر دهیم و بگوییم حالا رسم است که پسرها در خانه بنشینند تا دخترها به خواستگاری‌شان بروند، بلکه می‌توانیم با فرهنگ‌سازی این قضیه را جا بیندازیم که دخترها نیز حق انتخاب دارند و در زمان آشنایی با یک مرد آنها نیز می‌توانند برای ازدواج پیشقدم شوند.

شاید در برخی از کشورها این مسأله جا افتاده باشد اما در جامعه کنونی ایران هنوز طرح پیشنهاد ازدواج از طرف دختر به یک پسر دارای قبح است. در چنین جامعه‌ای که عرف اجر و قرب بیشتری در میان مردم دارد، قطعا پذیرش و القای این موضوع به خانواده‌ها با چالش و موانعی روبه‌رو است.

درنهایت باید گفت اگر این تابو به شکل کاملا کارشناسانه و هوشمندانه‌ای شکسته شود شاید کمک زیادی به بالا رفتن سن ازدواج دختران کند. به این معنی که اگر دختران نیز بتوانند مانند پسرها شریک زندگی‌شان را انتخاب کنند، قطعا روند ازدواج نیز تغییر خواهد کرد. هرچند این اتفاق هنوز به صورت کلی و در یک جامعه آماری امتحانش را پس نداده اما اگر ظرفیت فرهنگی جامعه ما این شرایط را بپذیرد، قطعا شاهد اتفاقات خوبی در امر ازدواج خواهیم بود.

سلسله مراتب روابط باید رعایت شود

حجت‌الاسلام سرلک:هویت زن در عالم هستی هویت خواستنی بودن است و مرد همواره باید نیاز و تقاضای خودش را با شواهد اطمینان‌بخش به او بیان کند. وقتی زن در جایگاه والا و خواستنی قرار دارد و از دل چنین نسبتی خانواده که براساس محبت، رحمت و علاقه است، شکل می‌گیرد؛ اما اگر این نسبت‌ها جا‌به‌جا شوند و زن بر اساس تمایلات و احساساتش گمان کند که اگر او به خواستگاری مرد برود اتفاق عجیبی رخ نخواهد داد، اشتباه است. چرا که با این کار زن از جایگاه اصلی خودش فاصله می‌گیرد و نسبت معشوق به عاشق بودن را به خواستن جا‌به‌جا می‌کند. بنابراین چنین رابطه‌ای نمی‌تواند یک زندگی پایدار و مستمر را تشکیل دهد

ممکن است جاذبه‌های زنانگی او را در یک رابطه موقتی قرار دهد ولی این رابطه پایدار که نامش «خانواده» است شکل نخواهد گرفت. این‌که جنس مذکر می‌بایست به دنبال جنس ماده باشد یک اتفاق غریزی است و در عالم غیرانسانی و طبیعت نیز همین اتفاق می‌افتد.

همه موجودات زنده این نیروی غریزی را دارند و همیشه جنس ماده است که در جایگاه خواستنی‌بودن قرار می‌گیرد. حتی در زندگی گیاهان نیز هیچ‌گاه جنس ماده به دنبال جنس نر نمی‌رود بلکه از طریق عطرافشانی توجه نر به ماده جلب می‌شود. انسان نر برای جفت‌یابی تمایل دارد و با رفتن به سراغ جنس ماده و طرح درخواستش دچار یک رضایت روانی نیز می‌شود. حتی بسیاری از زنان نیز به دلیل همین نوع خلقت و ذاتی که دارند تمایلی به برهم زدن این نوع مناسبات و نیروی غریزی ندارند.«خلق الإنسان عجولاً» در اینجا کاربرد دارد به این معنی که اگر خانمی به جای اینکه به ارزش‌های وجود خودش بیفزاید و مهارت‌های زنانگی را به دست بیاورد، این خطای استراتژیک را انجام دهد باید بداند که در دل چنین مناسباتی خانواده شکل نخواهد گرفت.شاید تنها یک رابطه موقت که در آن جاذبه به همراه احساس‌های کوتاه‌مدت به وجود بیاید اما به‌طور قطع این روابط زودگذر است و هرگز موفق نخواهند بود.

در نهایت باید گفت از نظر شرع در رابطه با موضوع خواستگاری دختر از پسر فتوایی مبنی بر حرام‌بودن این کار وجود ندارد؛ اما از نظر عرف و حکمت و اقتضای زندگی این موضوع کاملا ممنوع است. شرع برای کف مناسبات است و این‌طور نیست که اگر هر چیزی از نظر شرعی اشکالی نداشته باشد و حرام نباشد، پس کار درستی است. ما باید با حکمت و اخلاق زندگی کنیم، شرع قوانین را مطرح می‌کند مثلا این‌که در شرع زن‌ها اجازه دارند برای شیر دادن به فرزندشان از همسر پول بگیرند؛ اما همه ما می‌دانیم که این کار بنیان خانواده‌ها را بر هم می‌زند و آسیب جدی به روابط زناشویی و خانوادگی وارد خواهد کرد.

با این تعاریف باید گفت اگر چه در شرع مسأله خواستگاری دختر از پسر حرام نیست، اما مناسبات جهان هستی و نیروهای غریزی و همچنین سنت‌های حاکم بر روابط اجتماعی این موضوع را به صلاح خانواده نمی‌داند.

منبع: سلامت نیوز

 

مرد چرا زن خیانتکارش را طلاق نمی‌داد؟

شامگاه شنبه 22 آبان، مرد جوانی درسقوط ازvطبقه چهارم به بالکن طبقه دوم به طرز دلخراشی جان سپرد.

به گزارش مهرخانه، به نقل از ایران، به دنبال این حادثه، بازپرس محسن مدیر روستا و تیم جنایی راهی محل مورد نظر در شرق تهران شدند.

همسر بهرام-صاحب آپارتمان طبقه سوم به تیم تحقیق گفت: «رضا-قربانی ماجرا- از دوستان همسرم بود که باهم رفت و آمد خانوادگی داشتیم. اما برای اینکه همسایه‌ها کنجکاو نشوند و شک نکنند به دروغ گفته بودیم رضا برادر من است. ساعتی پیش همسرم به خانه آمد و از او خواستم از مغازه کمی خرید کند. بعد از خرید به پشت بام رفت اما ناگهان صدای مهیبی شنیدیم.

لحظاتی بعد همسرم وارد خانه شد. به دنبال او نیز همسایه طبقه دوم سراسیمه به مقابل خانه ما آمد و خبر سقوط رضا را داد. آن زمان بود که متوجه شدم صدای مهیبی که به گوش رسیده مربوط به سقوط رضا بوده است حال آنکه تصور می‌کنم همسرم در این حادثه نقش داشته است.»

بدین ترتیب و باتوجه به سایر مدارک به‌دست آمده بهرام بازداشت شد. وی در تحقیقات ابتدایی مدعی بود که زمان حادثه در پشت بام نبوده است. اما در ادامه تحقیقات اظهارات جدیدی مطرح کرد و گفت: «من قتلی مرتکب نشده ام، اما زمان حادثه در پشت بام بودم. شب حادثه هم ساعت 22:15 به خانه آمدم که دخترم از من خواست خرید کنم.

زمانی که به خانه برگشتم تصمیم گرفتم برای برداشتن لاستیک به طبقه بالا بروم. البته یک حسی هم به من می‌گفت احتمال دارد رضا در خانه بوده باشد. رضا قبلاً چندین بار به خانه‌ام آمده بود و او را دیده بودم. حتی حدود دو هفته قبل همسایه‌ها او را در پشت بام دستگیر کردند که همسرم خواست به آنها بگویم که رضا، برادر زنم است. ولی او یکی از هم ولایتی‌های ما بود که یکسالی می‌شد با همسرم ارتباط داشت. من از این موضوع با خبر بودم و چندین بار هم به او گفته بودم پایش را از زندگی ما بیرون بکشد.

دفعه آخر هم قول داد که دیگربه خانه ما نیاید و همسرم را هم نبیند. اما آن شب به خاطر شک و تردیدی که داشتم خودم را به پشت بام رساندم و او را دیدم که کنار دیوار و پشت کولر مخفی شده بود. از او پرسیدم: «اینجا چکار می‌کنی» که با دیدن من ترسید و عقب عقب رفت. به دلیل اینکه پشت بام‌مان دیوار ندارد همان‌طور که عقب رفت به لبه پشت بام نزدیک شد.

به او گفتم مراقب باش اما او توجهی نکرد. داشت می‌افتاد که یقه‌اش را گرفتم، اما دیر شده بود. او خیلی سنگین بود؛ داشت مرا هم با خودش پایین می‌کشید که یقه‌اش را رها کردم و دستش را گرفتم که از دستم افتاد. اما به هیچ عنوان او را هل ندادم بلکه خودش عقب عقب رفت.

او  درباره اینکه چرا با اطلاع ازاین ماجرا از همسرش جدانشده بود گفت: برادرم با خواهر زنم ازدواج کرده بود و اگر من جدا می‌شدم زندگی آنها هم نابود می‌شد. از طرفی همسرم می‌گفت که رضا چندین بار او را تهدید کرده بود که اگر این رابطه را قطع کند به روی خودش و بچه‌ها اسید می‌پاشد. او حتی یکبار شیشه‌های خانه ما را هم شکسته بود.» به دنبال این اظهارات بازپرس جنایی، متهم را راهی اداره آگاهی کرد تا کارآگاهان دراین باره به دقت تحقیق کنند و راز مرگ جوان غریبه را فاش کنند.

  

شرط بخشش یک متجاوز به عنف

ایران نوشت: دانشجوی بیست و دوساله‌ای که به‌جرم تعرض به یک دختر 16 ساله به اعدام محکوم شده بود در حالی که یک سال شب و روز با کابوس مرگ بر فراز چوبه دار روبه‌رو بود وقتی از زندان به دادگاه تجدید نظر احضار شد نمی‌دانست چه سرنوشتی در انتظارش است، اما وقتی منشی دادگاه متن درخواست مادر دختر جوان را خواند شوک‌زده در جای خود میخکوب شد.

این مادر در نامه‌ای به قضات دادگاه نوشته بود: «اگر این جوان محکوم به مرگ با دخترم «مرجان» ازدواج کند و خانه‌ای 500 میلیون تومانی به‌عنوان مهریه به‌نامش کند و تعهد بدهد با دخترم خوش‌رفتاری کند حاضرم از اعدامش بگذرم و او را به‌عنوان دامادم بپذیرم.

وحید در حالی که نمی‌دانست از خوشحالی بگرید یا بخندد با اطلاع از این ماجرا چند دقیقه‌ای سکوت کرد. انگار نمی‌توانست باور کند. راه نجاتی برای رهایی از مرگ برایش مهیا شده و به دامادی خانواده‌ای پذیرفته می‌شود که تا دیروز خواستار اعدامش بودند.

گفت وگو با مجرم

به‌چه جرمی دستگیر شده‌ای؟

تعرض به دختری‌که دوستش داشتم....

چطوری با آن دختر آشنا شدی؟

مرجان دختر همسایه‌مان بود. نمی‌دانم یک وسوسه شیطانی بود اشتباه بود یا راه احمقانه‌ای برای ازدواج با او. اما اعدام نصیبم شد و حالا می‌بینم کابوس یک ساله‌ام به پایان رسیده.

چگونه با او آشنا شدی؟

یک روز عصر مرجان به در خانه ما آمد تا با مادرم صحبت کند او را به خانه دعوت کردم در حالی که مادرم در خانه نبود و من اسیر دام شیطان شدم.

علاقه‌ات به او در چه حدی بود؟ چرا به‌خواستگاری‌اش نرفتی؟

او تنها 16 سال داشت و فکر می‌کردم اگر به‌خواستگاری‌اش بروم مادرش با درخواستم مخالفت کند اما اشتباه می‌کردم.

آیا مرجان هم می‌دانست که تو او را دوست داری؟

نمی‌دانم چون ارتباط زیادی با هم نداشتیم.

در این مدت زندان را چطور گذراندی؟

مشغول آموزش بودم دائم در حال توبه، من گناه کبیره‌ای انجام داده بودم و هر روز عذاب وجدان داشتم.

زمان دستگیری مشغول به چه کاری بودی؟

درس می‌خواندم، دانشجوی ترم سوم بودم.

با پدر و مادرت زندگی می‌کنی؟

پدرم سال‌ها پیش فوت شده و مادرم هزینه تحصیلم را می‌داد.

با توجه به اینکه مادر مرجان چنین پیشنهادی به تو داده، چه نظری داری؟آیا با مرجان ازدواج می‌کنی؟

بله با همه احساسم ازدواج می‌کنم و امیدوارم خوشبختش کنم.

آیا ازدواجت فقط به‌خاطر رهایی از اعدام‌است یا...؟

نه من واقعاً مرجان را دوست دارم.

تعهدت برای تأمین خوشبختی‌اش چیست؟

قول می‌دهم تمام نیازهایش را فراهم کنم و همیشه تکیه‌گاهش باشم.

توصیه‌ای به سایر جوان‌ها که شرایط مشابه تو را دارند چیست؟

اگر واقعاً کسی را برای ازدواج دوست دارند حتماً از طریق راه و رسمش اقدام کنند. وقتی برای ورود به خانه‌ای در هست نباید از دیوار وارد شد.

گفتنی است وحید پس‌از پذیرفتن شرایط مادر دختر قرار است پس‌از گذراندن دوران محکومیتش از جنبه عمومی جرم- که مدت 3 سال تعیین شده و دو سال دیگر به پایان می‌رسد- به آغوش خانواده‌اش برگردد. اما پیش از هر اقدامی قرار است هرچه زودتر با مرخصی چند روزه از زندان مراسم عقد‌کنان او و مرجان برگزار شود.

سه طلاقه کردن زنان به شیوه هندی

تعدادی از حقوقدانان، قضات، فعالان اجتماعی و زنان مسلمان هند ،سه طلاقه به شیوه ای که در بین تعدادی از مسلمانان این کشور وجود دارد را باعث تضییع حقوق زنان، بر خلاف قوانین اسلام و خواستار تجدید نظر در آن شده اند.

به گزارش ایرنا، براساس سنتی که در بین مسلمانان هند رایج است ، مرد تنها با گفتن سه بار کلمه طلاق ،بدون پذیرش هیچ گونه مسئولیت وتکلیفی درقبال همسر و کودکان، آنها را ترک وهمسر دیگری اختیار می کند.

در سالهای اخیر با رشد فناوری ارتباطی بسیاری از مردان حتی به خود زحمت گفتن سه بار طلاق را هم نمی دهند و با فرستادن ایمیل، پیامک و یا ارسال پیام از طریق شبکه های اجتماعی به زندگی مشترک خود پایان می دهند.

سازمان 'بهارراتا مسلم مهیلا اندولن'با جمع آوری 50 هزار امضا از زنان ،خواستار تجدید نظر در این نوع طلاق شده است.

هزاران نفر از زنان مسلمان هندی، طلاق های یکجانبه را باعث سست شدن بنیان خانواده می دانند و خواستار تدوین طلاق بر مبنای اسلام هستند.

در بخشی از این طومار آمده است این نوع طلاق عملی غیر اسلامی است و باید هرچه زودترممنوع شود.

'زکیا سومان ' از فعالان اجتماعی با بیان اینکه هزاران نفر از زنان در ایالت های گجرات، مهاراشترا،مادیاپرادش ،تامیل نادو ، وبیهار این طومار را امضا کرده اند گفت که این نوع طلاق کیان خانواده را به خطر می اندازد.

'صفیه اختر ' از فعالان حقوق زنان می گوید در سال 2014 از 235 موردی که به عدالتخانه های شریعت رفته اند،80 درصد مربوط به طلاق شفاهی بوده است.

وی می افزاید:93 درصد از زنان که مورد پرسش قرار گرفتند ، با اجرای داوری قبل از طلاق موافق بوده اند .

به گفته وی ،حدود 83 درصد نیز معتقدند که نوشتن قانون خانواده برای مسلمانان به بهبود این شرایط کمک می کند.

این پژوهشگرمی گوید تعدادی از مسلمانان هند در برابر نوشتن قانون فردی برای طلاق مقاومت می کنند و آن را دخالت در دین می دانند.

وی افزود:این گونه طلاق به قیمت تضییع حقوق تمامی زنان تمام می شود.

دادگاهی در 'الله آباد' در شمال هند روز گذشته با صدور حکمی 'سه طلاقه' کردن همسر را مغایر قانون اعلام کرد.

رای دادگاه الله‌آباد، همزمان با طرح پرونده دیگری در این مورد در دیوان عالی هند مطرح شده است.

تعدادی از حامیان 'سه طلاقه' می‌گویند که از این قانون اسلامی تفسیر درستی نشده است.

در بسیاری از کشورهای اسلامی 'سه طلاقه' کردن همسر متفاوت است و مذاهب مختلف اسلامی در این مورد اختلاف دارند.

دربرخی از این مذاهب 'سه طلاقه' کردن همسر در یک جلسه و یا با سه بار انجام نمی‌شود و چنین کاری مغایر تفاسیر شرعی آنها از قوانین است.

به گفته یک کارشناس دینی در برخی از این مذاهب مانند فقه جعفری، 'سه طلاقه' کردن همسر با شرایط خاص و با رعایت فواصل زمانی امکانپذیر است.

' سید ساجد رضوی' می افزاید در این روند، از نظر شرعی طلاق باید جاری و ثبت شود و زن و شوهر پس از مراحل قانونی این طلاق، بار دیگربه هم رجوع یا دوباره ازدواج کنند' و زندگی زناشویی را به صورت معمول و عرف موجود جامعه از سرگیرند؛ که در صورت اختلاف ممکن است برای بار دوم این دو از هم طلاق بگیرند.

وی می‌گوید که در برخی از کشورها و در این تفاسیر و قوانین از 'سه طلاقه' کردن، در عمل به دو طرف فرصت زمانی کافی داده می‌شود تا در این مورد با تفکر و تعقل اقدام کنند.

جمعیت مسلمانان هند حدود 170 میلیون نفر است و برخی از مسایل این اقلیت بزرگ هند از جمله طلاق و ازدواج در چارچوب 'قوانین شریعت' صورت می‌گیرند. اما همه آنها از یک مذهب خاص پیروی نمی‌کنند و 'سه طلاقه' کردن روندی واحد بین آنها ندارد.

  

پرسش و پاسخ های حقوقی در موضوع مهریه

پایگاه اطلاع رسانی معاونت فرهنگی قوه قضاییه در صدد است تا در راستای افزایش آگاهی های حقوقی و قضایی شهروندان، روزانه ضمن دریافت پرسش های حقوقی شما، توسط تیم کارشناسان خود به سوالات حقوقی‌تان پاسخ دهد.

شما می توانید از طریق ارسال رایانامه [e-mail] یا گزینه ارسال نظرات در ذیل همین مطلب سوال حقوقی خود را با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت به آن پاسخ داده شود.

پرسش 70:

شوهرم بی‌خبر به  خارج رفته است با وجود دو بچه تکلیفم چیست؟مهریه خود را از چه کسی باید بگیرم ؟

پاسخ:

اگر اموالی در ایران دارد می توانید از محل آن اموال، بصورت درخواست و صدور اجرائیه ثبتی وصول نمایید.

پرسش71 :

آیا سه دانگ خانه‌ای که وجود ندارد می تواند بعنوان مهریه قرار داد ؟

پاسخ:

برابر مقررات ماده 1078 قانون مدنی مهریه باید مالیت داشته باشد، خانه ای که وجود ندارد مالیت ندارد، نتیجتاً نمی توان آن را مهریه قرار داد.

پرسش 72:

مالی که با وکالت به شوهر منتقل شده باشد، آیا امکان توقیف از ناحیه همسر بابت مهریه وجود دارد یا خیر؟

پاسخ:

توقیف ممکن نیست چون مالکیت بر مال با وکالت منتقل نمی شود و شوهر مالک مورد وکالت نیست بلکه وکیل محسوب می شود

پرسش 73:

اگر دختر تا زمان جاری شدن صیغه عقد، بیماری و معلولیت خود را از همسرش مخفی نگاه دارد و بعد از عقد همسرش متوجه شود آیا به این خانم مهریه تعلق خواهد گرفت یا خیر ؟

پاسخ:

اگر بیماری و معلولیت وی از مصادیق احصاء شده در ماده 1123 قانون مدنی باشد (قرن-جزام-برص-افضاء-زمین گیری و نابینایی دوچشم) مهریه با اعمال حق فسخ از سوی زوج، منتفی است.

پرسش74 :

خانمی که ازدواج کرده و به خارج رفته است درصورتیکه با شوهرش توافقی از هم جدا شده باشند و مهریه آنجا به ایشان تعلق گرفته باشد اما زن به ایران آمده و مجدد تقاضای مهریه کند آیا مهریه درایران نیز به ایشان تعلق می گیرد یا خیر؟

پاسخ:

زوجه ازبابت مهریه یک حق بیشتر نداشته با وصول آن در هرمحل چه در خارج چه درایران وجاهت قانونی برای مطالبه و وصول مجدد آن وجود ندارد.

پرسش 75:

سال 85 ازدواج کردم که بعد از 7 ماه  از زندگی مشترکمان به علت بیماری، همسرم فوت نمودند. آیا خانواده ایشان می توانند از من مهریه مطالبه نمایند و به چه میزان ؟

پاسخ:

با توجه به نظریات شماره 2880/7-2/2/77 و 7401/7-24/7/0 اداره کل حقوقی قوه قضائیه ورّاث می توانند مطالبه نمایند (ورّاث زوجه) آنهم به نرخ روز.

پرسش76 :

برای اضافه‌کردن مهریه چه اقدامی باید انجام دهیم ؟

پاسخ:

وقتی عقد نکاح در قبال مهرالمسمی (مهر مورد توافق) باشد افزایش آن با عنوان مهریه صحیح به نظر نمی رسد، بلکه مبلغ یا مال که اضافه می شود با توافق طرفین، ضمن توافقنامه یا اقرارنامه در قالب دیگری از جمله هبه قرار گیرد.

پرسش 77:

قصد دارم مهریه‌ام را از همسرم بگیرم ولی ایشان در خارج زندگی می کند و فقط خانه پدریشان در اینجا است از چه طریق می توانم اطلاعاتی را درخصوص اینکه آیا این منزل به نام همسرم می باشد یا خیر بدست بیاورم ؟

پاسخ:

با ارائه دادخواست تأمین دلیل به شورای حل اختلاف و اخذ گردش ثبتی از اداره ثبت اسناد محل، در صورت وجود مالکیت بنام همسرتان از این طریق قابل تحصیل می باشد.

پرسش78 :

آیا مرد می تواند مهریه را بصورت ملک بصورت دست نویس و چند شاهد است به زن واگذار کند آیا اعتبار دارد یا خیر؟

پاسخ:

می تواند و معتبر است.

پرسش 79:

اگر پرداخت مهریه به عهده ثالث باشد، آیا الزام شوهر به پرداخت مهریه  از بین  می رود؟

پاسخ:

مهریه دین زوج است و با عهده داری ثالث و نقل ذمه به وی الزام شوهر منتفی می شود. نحوه مراجعه به ثالث ، بستگی به چگونگی ضمانت دارد. گاهی ضمانت در حکم وثیقه مدیون است در این صورت بدواً بایستی به خود مدیون مراجعه در صورت عدم پرداخت به ضامن مراجعه نمود. شکل دیگرش تقبل دین مدیون است و این امر اقتضای اطلاق ضمانت است.

پرسش 80:

اگر مهریه بر اساس سکه بهار آزادی تعیین شده باشد، آیا برای محاسبه آن به نرخ روز، همانند مهریه تعیین شده بر اساس پول نقد، در عدد شاخص ضرب خواهد شد؟ یا تنها تعداد سکه ملاک است؟

پاسخ:

چون سکه عین معین می باشد دادگاه در زمان رسیدگی به همان خواسته مطروحه رأی خواهد داد و نه ارزش ریالی آن.

پرسش 81:

اگر پدری اداره پسر 18 ساله اش را رها کند و بخشیدن یک سوم از مهریه را برای پذیرش طلاق توافقی به همسرش تحمیل کند از نظر قانونی چه حکمی دارد؟ زن در رابطه با سرپرستی از فرزندش چه تکلیفی دارد؟ آیا پسر نسبت به پدرش حقی دارد؟

پاسخ:

زن هیچگونه اجباری ندارد که درخواست مرد را جهت بخشیدن مهریه قبول کند. پسر 18 ساله قانوناً از حضانت پدر و مادر خارج است و قانون مدنی مقرر می دارد کسی مستحق نفقه است که فاقد توان مالی باشد و نتواند به وسیله کاری معیشت خود را تأمین نماید. لذا در مورد پسر، پدر تکلیفی ندارد.

پرسش 82:

یکسال پیش با مردی مالزیایی ازدواج کرده و در مالزی زندگی می کنیم و ازدواجمان در ایران به ثبت رسیده است. 2 ماه است همسرم به دلیل مشاجره خانه را ترک کرده و از ایشان اطلاعی ندارم. 1-  چگونه می توانم ایشان را پیدا کرده و یا مهریه ام را مطالبه کنم در حالی که ایشان ممکن است به استرالیا فرار کرده باشد؟ 2- این مسئله به کدام ارگان ارتباط دارد ؟

پاسخ:

از آنجا که ازدواج در ایران ثبت شده می توانید جهت مطالبه مهریه به دادگاه خانواده در ایران مراجعه نمایید. در خصوص پیدا نمودن همسرتان نیز می توانید از طریق سفارت ایران در کشورهایی که نام برده اید، اقدام نمایید.

پرسش83 :

کارمند هستم و داراییم فقط یک آپارتمان و یک دستگاه خودروی پراید است. در ضمن آپارتمان هم وام بانکی دارد و همچنین دارای دو فرزند می باشم. برای پرداخت مهریه همسرم توان مالی ندارم . با چه تکلیفی مواجه می باشم؟

پاسخ:

اگر فقط دارای یک ماشین و آپارتمانی هستیدکه وام بانکی هم دارد، این موارد جز مستثنیات دین می باشد و به عنوان دارایی شخص جهت ادای دیون توقیف نمی گردد. شما می توانید دادخواست اعسار از پرداخت کل مهریه را داده و با معرفی دو شاهد که از وضع معیشت شما آگاهی دارند، تقاضای تقسیط مهریه را بنمایید.

پرسش 84:

حدوداً 2 سال پیش همسرم مرا ترک کرده و به منزل پدرش رفته و از من جهت پرداخت مهریه شکایت کرده است. در این مدت اصرار من برای بازگشت ایشان بی فایده بوده و ایشان بر خواسته خود مصر است. در حال حاضر ماهیانه  000/160 تومان بابت اجاره مغازه و 000/100 تومان نیزبابت کرایه خانه پرداخت می کنم. از طرفی ماهیانه 000/100 تومان قسط  به صندوق مهر رضا و 000/60 تومان نیز به حکم دادگاه بابت نفقه فرزندم می پردازم. تمامی درآمد من از کار در مغازه مکانیکی تأمین می شود. مدارک اجاره مغازه و خانه و وام موجود است. دادگاه در رأی اول خود مرا به پرداخت تمامی مهریه ملزم نمود وبعد از اعتراض دوباره همان رأی صادر شده  و مرا بازداشت نمودند. برادر همسرم لیستی از دارایی هایی که هیچکدام متعلق به من نیست را به قاضی داده اند و قاضی شهادت ایشان را پذیرفته است. آیا به دلیل ناتوانایی در پرداخت مهریه باید درزندان بمانم؟

پاسخ:

اگر در حال حاضر نیز در زندان به سر می برید، می توانید مجدداً دادخواست اعسار داده و پرداخت مهریه را اقساطی نمایید ولی این اعسار باید ثابت گردد. همچنین حسب تبصره ماده 3 قانون محکومیت های مالی (مصوب سال 93) با معرفی ضامن تا اثبات اعسار آزاد شوید.

پرسش 85:

مردی پس از مرگ همسرش مجدداً  ازدواج کرده است. وی از همسر اول خود فرزندانی داشته و در ازدواج دوم نیز صاحب فرزندانی شده و در سال 73 فوت نموده است . حال می خواهیم بدانیم که فرزندان همسر اول برای گرفتن مهریه مادر خود از ماترک پدر، می توانند اقدام کنند یا این مهریه برای همسر اول از بین رفته است ؟

پاسخ:

همسر اول می تواند چنانچه مهریه اش وجه نقد باشد به تاریخ فوت پدر تقاضای مطالبه مهریه را نماید و اگر سکه باشد، عین آن را مطالبه کند.

پرسش 86:

همسرم در سال 86 با مهریه 400 سکه که 150 عدد آن را نقداً و مابقی را به صورت ماهیانه یک سکه دریافت می کند از من طلاق گرفت. با توجه به افزایش شدید قیمت سکه چگونه می توانم از بار مالی کم کنم ؟

پاسخ:

می توانید درخواست تعدیل اقساط نمایید.

پرسش 87:

آقای (الف) در دفترخانه به صورت رسمی ملک خود را به آقای (ب) واگذار می نماید. پس از مدتی همسرآقای (الف) مهریه خود را از طریق محاکم عمومی به اجرا گذاشته و متعاقب آن دادخواست ابطال معامله صوری به قصد فرار از دین می نماید. دادگاه بدوی دعوای مذکور را رد می نماید ولی دادگاه تجدید نظر حکم به ابطال معامله می دهد. آقای (الف) قبل از قطیت دادنامه وصدور اجراییه، مهریه همسرش را عیناً به صندوق دادگستری واریز کرده و همسرش آن را اخذ می نماید. آیا همسر شخص (الف) می تواند در خصوص ماده 4 قانون وصول برخی از در آمدهای دولت شکایت کند؟ آیا پرداخت مهریه تأثیری در این شکایت دارد؟

پاسخ:

پاسخ سؤال منفی است. با توجه به عدم قطعیت دادنامه مربوط به مهریه و عدم صدور اجراییه، قصد فرار از دین هم منتفی به نظر می رسد. علاوه بر این طبق شرایط ماده 4 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی باقیمانده اموال برای پرداخت بدهی کافی نیست.

پرسش 89:

مهریه 000/000/13 ریال در سال1371، در سال 1388 چقدر می شود؟

فرمول کلی محاسبه عبارتست از:

مبلغ مهریه مندرج در عقدنامه ضربدر عدد شاخص در سال قبل تقسیم بر  عدد شاخص سال وقوع عقد = ارزش مهریه در سال حاضر                 

در مورد شما: 000/000/13 ریال × 31/183 =567/319/234 ریال

                              17/10